Айндар

Айндар
Ең көп таралған аймақтар
Жапония	25 000
Ресей	109 (2010)
Тілдері
айн тілі
Діні
буддизм

ХІХ ғасырдың соңыда айндар қоныс-мекендері

Айндар — Жапонияның Хоккайдо аралында тұратын халық. Хоккайдо. Олардың саны 15 000 адамды құрайды (2000).

Тілі

Олар жапон тілінде, айн тілінде диалектілермен сөйлейді.

Діні

Діни ұстанымдары: буддалар

Тарихы

Айндардың ата-бабалары ерте неолит дәуірінде Оңтүстік-Шығыс Азиядан Жапонияға қоныс аударған. Хонсю, Оңтүстік Сахалин және Куриль аралдары (20 ғасырдың басына дейін), Камчатканың оңтүстік шетіне (18 ғасырға дейін) дейінгі аралдарда мекендеген. Жапондықтармен Хонсю мен Хоккайдо, Сахалин мен Камчаткадағы нивх және ительмендер арасында қарқынды ассимиляцияға ұшырады.

Кәсібі

Дәстүрлі кәсіптері - теңіз және құрлық жануарларын аулау және өзендерден балық аулау. Оюланған ағаш ыдыстар кеңінен қолданылды. Аң аулау құралдарының ішінде теңіз жануарларын аулауға арналған айналмалы гарпундар және балық аулау найзалары тән. Қазіргі айнулар негізінен ауыл шаруашылығымен айналысады.

Тұрмыс салты

Дәстүрлі тұрғын үйлері – жертөле, қаңқалы, қабырғасы мен төбесі бір-бірін жабатын қамыс өрімдерімен қапталған.

Киімдері – тар жеңді халат, ертеде – өсімдіктер талшықтарынан тоқылды. Әйелдердің қолы мен ерніне татуировка жасау дәстүрі болған.

Заманауи айндар толығымен дерлік мәдениеттенген, дәстүрлерді жаңғыртуға талпыныс жасалуда, мәдениет, оқыту жүргізілуде және айну тілінде газет шығады, өлкетанушылар жұмыс істейді, мұражайлар, ұлттық бірлестік құрылды. Ауызша шығармашылыққа әндер (юукара) жатады: импровизацияланған мәтінмен; мерекелік (Синохца - «тамаша әуендер»); тайпалық (хау - «дауыс»); махаббат - әйел және еркек; түрлі дыбыстары бар бесік жырлары (ихунке). Ертегілер типтік әуендермен айтылады (хау). Эпикалық және қаһармандық аңыздарды дәстүр бойынша ер адамдар айтады, таяқпен ырғақты соққылармен сүйемелденетін әуендер бар, әйелдер - өз бетінше сүйемелдеусіз әуендер айтады. Әндер мен билер ғұрыптық іс-әрекеттер мен мерекелерді (негізгісі - аю мерекесі), шамандық тусу рәсімдерін сүйемелдейді. Жапондық Айни топтық би-ән римсэ, ерлердің тапкар биін біледі. Музыкалық аспаптардың ішінде: 2-5 ішекті тонкори, бамбук немесе ағаш муккури/муккуна арфа, флейта, бубна болған. Туристер үшін бірқатар ауылдардағы дәстүрлі баспана, киім-кешек, кейбір салт-дәстүрлер, әндер мен билер сақталған. Айнудың тілдік және мәдени қайта жаңғыруына талпыныс жасалуда.