Ахмет Жүнісов
| Ахмет Жүнісов | |
| Ахмет | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері |
Қызылтас ауылы, Ақсуат ауданы, Семей облысы |
| Қайтыс болған күні | |
| Ұлты |
Қазақ |
Ахмет Жүнісов 1926 жылы 20 маусымда бұрынғы Семей облысының Ақсуат ауданындағы Қызылтас аулында дүниеге келген. Бала шағында шекара ауып, жастық шағы ҚХР – да өтті. 1947 жылы Үрімжі қаласындағы педагогикалық институтты бітіргеннен кейін, ол 1961 жылға дейін Шыңжан өлкелік «Шұғылы» журналының бас редакторы қызметін атқарып, алыс жердегі қазақ әдебиетінің өсіп-өркендеуіне үлкен үлес қосып, көшбасшылық жұмыс жасады.
Оның алғашқы әңгімелері 50-ші жылдардың бас кезінен бастап жарық көреді. Шыңжан баспасынан шыққан алғашқы әңгімелер жинағына енген шығармалары кезінде қытай, ұйғыр тілдеріне аударылған. Жазушылардың Пекинде өткен съезіне қатысып, зор беделге ие болған соң, Шыңжаң өңірінде Жазушылар одағын құруға тікелей ат салысады. Бірақ Қытайда басталған Мәдени революцияның кесірі белгілі жазушылар мен ақындарға «ұлтшыл» деген қара күйе жағылып, түрме қаупі төнгеннен кейін, туған жері Қазақстанға кетуден басқа жол қалмайды. Сөйтіп 1961 жылы ата мекеніне қайтып оралғаннан кейін Ақсуат селосындағы орта мектепте ұзақ жылдар бойы әдебиет пәнінен дәріс береді.1995 жылы «Ана тілі» газетінде жұмыс істеді.
Шығармалары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Зейнеткерлікке шыққаннан кейін, соңғы жылдары Алматы қаласына қоныс аударған еді. Елге оралған соң ұстаздық ете жүріп, ол шығармашылық жұмыспен айналысты. «Жанасыл», «Өмір іздері», «Аласапыран кез», «Жолаушы» жинақтарында қазақтың басынан кешкен ащы оқиғалары баяндалған. Жазушының ең сәтті шыққан туындысы – «Пәниден бақиға дейін» атты кітабы. Бұл қазақтың ұлттық салт-дәстүрі, ұлттық спорт ойындары жайындағы танымдық еңбек. Жазушы драматургия саласына да қалам сілтеп, он шақты пьеса жазды. Мыңға жуық публистикалық мақала, екі жүздей әңгіме, он шақты повесть, үш романның авторы.
Әдебиет[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Қазақстан жазушылары ХХ ғасыр : анықтамалық. - Алматы : Ана тілі, 2004. - 392 б. - Жүнісов Ахмет: б. 140.
- Қазақ әдебиеті : энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы : Аруна, 2005. - 576 б. - Жүнісов Ахмет: б. 233.
- Қазақстан жазушылары : анықтамалық / жауапты ред. Б. Шаханұлы. - Алматы : Ан-Арыс, 2009. - 480 б. - Жүнісов Ахмет: б. 176-177.
- Шығыс жұлдыздары : энциклопедиялық анықтамалық. Т. 1 : Сөз зергерлері. Мәдениет майталмандары. - Астана : Фолиант, 2011. - 304 б. Жүнісов Ахмет: б. 79.
- Шығыс Қазақстан Облысы : энциклопедия. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2014. - 848 б. - Жүнісов Ахмет: б. 361.
- Белгілі жазушы Ахмет Жүнісов 1998 жылы 72 жасқа қараған шағында дүние салды.