Ақтүкті таспа

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Ақтүкті таспа (Astragalus candidissimus) — бұршақ тұқымдасына жататын таспа туысының бір түрі, көп жылдық бұта, эндемик өсімдік. Қазақстанда Зайсан қазаншұңқырында, Балқаш-Алакөл ойысында кездеседі. Құмды жерлерде өседі. Биіктігі 30 см-ге жуықаласы Сабағы түзу, тік, түкті, ұзындығы 12-20 см. Жапырақтары қысқа сағақты, ұзындығы 10 см-дей, эллипс тәрізді болады не дөңгелек, үшкірлеу келеді, 7-12 жүп жапырақшалардан тұрады. Гүл тұғыры берік, қысқа, үстіңгі беті ақ, кейде қара түкті, ал гүл шоғыры 9-15 гүлді, ұзындығы 2-3 см., дөңгелек, гүлдері жоғарғы жапырақ қолтығыңда орналасқан. Тостағаншасы да ақ түкті, қызғылт, күлгін түсті болады. Ақтүкті таспа тұқымынан көбейеді. Маусым-шілде айларында гүддеп, шілде-тамызда жеміс береді. Жемісі — жұмыртқа пішіндес бұршаққап. Жылдан-жылға азаюына байланысты Ақтүкті таспа қорғауга алынын, Қазақстанның "Қызыл кітабына" енгізілген. , кітапхана, клуб, кинотеатр, аурухана, тағы басқа мәдени және денсаулық сақтау мекемелері бар. Ақжар тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.[1][2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Жетісу. Энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004. — 712 бет. ISBN 9965-17-134-3
  2. Қазақстан Республикасының табиғаты туралы энциклопедия, V- том