Бақ-Парк құрылысы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Сурет:Бак-парк кұрылысы. Алматыдағы Жамбыл атындағы парк.jpg
Алматыдағы Жамбыл атындағы парк

Табиғи және архитектуралық элементтерді (рельеф, бөген, ағаш, гүлзар, алаң, партер, мүсін, т.б.) өзара үйлестіру жолымен бақтарды, парктерді т.б. көгал жерлерді сәулеттендіру өнері. Оған бақтар мен парктерді жоспарлап бөлу, ауа райы мен топырақ түріне қарай өсімдіктерді отырғызу әрі оларды жол, аллея және архитектуралық шағын формалармен жарасымды орналастыру енеді. Бақ-парк құрылысының ұзақ тарихи даму барысында табиғи-климаттық жағдайлардың, тұрмыстық және мәдени дәстүрлердің, эстетикалық көзқарастардың әсерімен сан алуан композициялық тәсілдері айқындалды. Оларды шартты түрде тұрақты және пейзаждық деп 2-ге бөлуге болады. Біріншісіне территорияны геометриялық, екіншісіне сәнді жоспарлау мен өсімдік түрлерін орналастыру тән.

Даму хронологиясы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Біздің заманымыздан бұрынғы 1-мың жылдықтан Қазақстан территориясында қала мәдениеті өркендей бастады
  • 6 ғасырдан бастап Қазақстан территориясында Бақ-Парк құрылысы дамыды.
  • 8 ғасырдан бастап Шығысты арабтандыру басталысымен қазақ елінде үй салу құрылыстың жаңа тәсілдері пайда болды. Сарай салу құрылыстың принципіне орай үйлерді бақ пен хауыз орналасқан аула маңында топтастыру көзделді.
  • 13 ғасырда моңғол шапқыншылығына ұшыраған қазақ оазистері талқандалып, жойылып кетті.
  • 18 ғасырдан бастап Қазақстанда еуропалық қала салу өмірге енді. Қалалық парктерді жобалап жасауда архитектуралық-жоспарлаудың жаңа ұстанымдары бой көрсетті. 1856 жылы Верный қаласында салынған Қазына бағы.
  • 20 ғасырдың 30- 50-жылдарына дейін Қазақстан қалаларының Бас жоспарлары пайда болуы. Қазақстанда Бақ-Парк құрылысы кең қанат жая бастады.Олардың ең үздік үлгілері қатарында Алматыдағы Орталық мәдениет және демалыс паркі, Қарағанды, Есік, Талғар, Тараз қалалары парктерінің мәдени ландшафтысында жасанды бөгендер бар.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8