Конденсация

Конденсация (газдың сұйыққа айналуы; лат. condensatio — тығыздалу, қоюлану) — заттың газ қалпынан сұйыққа айналуы немесе қатаюы. Конденсация белгілі бір шектеулі температурадан төмен жағдайда ғана болуы мүмкін. Мысалы, будың суға айналуы ылғалдылық молайып, температура төмендегенде, буға қаныққан ауаның қозғалысы температурасы жоғары жақтан төменге карай ығысуынан болады.

Конденсация тұман және бұлт қалыптасуы түрінде білінеді. Конденсация температураның төмендеуінен немесе қысымының өзгеруінен болады. Булануға қарама-қарсы процесс.^[1]

Конденсация түрлері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Конденсация түрлері - метеорологтар белгілі бір аймақтағы табиғи ерекшеліктерге негізделген ауа райы жағдайының түрлері. Олардың кейбіреулері оларды жасайтын процесті жүзеге асыратын күнделікті өмірде де көруге болады. Конденсацияның бұл түрлері келесідей жіктеледі:

Бу: Егер беттің температурасы будың температурасы мен қысымынан төмен болса ғана, бу бетінде конденсацияланады.
Аяз және шық: Түнде және төмен температурада табиғи түрде пайда болатын конденсацияның екі күйін байқауға болады. Бұл процесс қоршаған ортаның температурасы 0°С-тан асқанда жүргізілгенде, судың кішкене тамшыларын: шықты байқауға болады. Егер конденсация қоршаған ортаның температурасы 0 ° C төмен болғанда пайда болса, біз кристалды мұздың кішкене қабатын көреміз: аяз.
Эстрадалар: Қабаттар белгілі бір биіктіктегі аймақтарда қалыптасады. Бұл тұманға қарағанда тығыз және үлкен аумақта пайда болатын сұр реңкті үлкен бұлт қабаты.
Нимбус: Нимбус - 800-ден 1000 метрге дейінгі биіктікте кездесетін бұлт, құрамында ылғал көп, сондықтан қара түсті болады. Олар жауын-шашынның себебі болып табылады.
Күміс: Биіктігі 2000 метрден 6000 метрге дейінгі бұлттарды жинақты бұлттар деп атайды. Олар өте ақ реңкке ие және үлкен. Оны ауа-райы жақсы болған кезде көруге болады.
Циррус бұлттары: Циррус бұлттары теңіз деңгейінен 7.000 метрден жоғары орналасқан өте жұқа бұлттар. Олардың құрамы басқаларынан ерекшеленеді, өйткені олар пайда болған биіктікте төмен температураға байланысты өте ұсақ мұз кристалдарынан тұрады, сондықтан олардың толық сұйық-газ тәрізді құрамы болмайды.