Дәрмене (бұта)
Навигацияға өту
Іздеуге өту
| Дәрмене (бұта) | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||||||||
| Artemisia cina Berg & C.F. Schmidt ex Poljakov |
Дәрмене немесе ақ жусан (лат. Artemisia cina) – астралылар тұқымдасының жусан туысына жататын көп жылдық шала бұта. Орта Азияның (Оңтүстік Қазақстан) эндемигі.
Ботаникалық сипаттамасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Биіктігі 18 – 30 см. Өзіне тән аңқыған өткір иісі бар. Улы өсімдік.
Тамыры ағаштанып кеткен, өзекті, қара-қоңыр түсті.
Жапырақтары кезек орналасқан, сызықты жиеленген. Гүлдеу кезіне қарай көбі түсіп қалады.
Гүлдері майда, 2-3 мм, қос жынысты. Гүлшоғыры - себетше.
Химиялық құрамы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жер бетіндегі бөліміннің құрамында сесквитерпенді лактон сантонин (до 7 %[1]) және 1,5—3 % эфир майлары, цинеол және басқа терпендер (70—80 %[1]), камфора, карвакрол.
Таралуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Түркістан облысы, Арыс ауданының Дәрмене кеңшарында қолдан өсіріледі. Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.[2]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ a b Блинова К. Ф. и др.,Ботанико-фармакогностический словарь : Справ. пособие [1], Под ред. К. Ф. Блиновой, Г. П. Яковлев,М,изд.Высш. шк.,1990,227,isbn=5-06-000085-0
- ↑ Қазақ энциклопедиясы
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |