Жалпылау

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Жалпылау-

  1. ойымыздағы жеке фактілерден оқиғаларға деген ұқсастық;
  2. бір ойдан, бір түсініктен, танымнан шығатын және т.б.[1]

Жалпылауклиенттің монологты түрде тәубеге келіп ашқан сырын, психолог кеңесшінің жалпылама түрде қысқаша қайталауы. Жалпылау— талдап қорыту, жұмыс тәжірибесін талдап қорыту, қорыту, жалпы қорытынды. Жалпылау— заттар мен құбылыстардың жалпы қасиеттерін ой (операциясы) арқылы біріктіру тәсілінің бірі. Бұл тәсіл абстракция, дерексіздендіру әрекеттерімен тығыз байланысты. Жалпылау тәсілі әр түрлі деңгейде жүргізіліп, нәрселер мен құбылыстардың бір-бірімен тығыз байланысты екендігін білдіреді. Олардың өзара қарым-қатынасын, себепті байланысын, даму заңдылықтарын, жалпы және мәнді белгілерін бейнелейтін ой әрекеті. Жалпылау ұғым құрудың да негізгі тәсілінің бірі. Ұғым құруда жалпылау арқылы нәрселердің тобына тән қасиет белгілері аталып, олар сөйлеу әрекеттерімен айқындала түседі. Жалпылау әрекетінің өзіндік сипаты бар. Бастауыш сынып жасындағы балалар нәрселердің мәнді белгілерін өз сөздерімен ажыратып көрсетуде қиналады. Мұндай себеп кеміс балалардың нәрселер мен құбылыстардың мәнді белгілерін олардың сыртқы көрініс белгілерінен нақты ажырата алмай, оларды өз сөздерімен айтып бере алмауы. Тілі жоқ керең балалардың да жалпылау әрекеті мардымсыз болатындығы мәлім. Алайда олардың жалпылау тәсілін меңгеруді сөз арқылы дамытып, тікелей сезімдік танымын өрістетіп отыруға болатындығы күнделікті оқу-тәрбие тәжірибелерін зерттеулерден белгілі.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын- Павлодар: ҒӨФ «ЭКО», 2006. ISBN 9965-808-78-3
  2. Жантану атауларының түсіндірме сөздігі. — Алматы: "Сөздік-Словарь", 2006. - 384 бет. ISBN 9965-409-98-6