Жауынбай Амантұрлыұлы Қараев

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Жауынбай Амантұрлыұлы Қараев (10 мамыр 1956 ж. туған., Сам-2 ауылы, Маңғыстау облысы, ҚазКСР) — білім беру жүйесін ақпараттандыру және оптимальжы басқару (математикалық кибернетика) саласындағы қазақстандық ғалым, физика – математика ғылымдарының кандидаты (1985ж.), педагогика ғылымдарының докторы (1995ж.), профессор (1996ж.). Акмеология ғылымдары академиясының корр.-мүшесі (Санкт-Петербург қ., 1995ж.), ХПБА академигі (Мәскеу қ. 2004ж.), ҚР ПҒА академигі (Алматы қ., 2015ж.)

Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жауымбай Амантұрлыұлы 1956 жылы 10 мамырда дүниеге келген.

1978 жылы Гурьев педагогика институтының физика-математика факультетін үздік бітірген.

1978-1979 жылдары МГПИ матанализ кафедрасының оқытушысы болып жұмыс істеді.

1980-1982 жылдары ҚазКСР ҒА математика және механика институтында стажер-зерттеуші болды.

1982-1985 жылдары ҚазКСР ҒА ММИ аспирантурасында оқыды.

1985-1986 жылдары МГПИ аға оқытушысы болып жұмыс істеді.

1986-1989 жылдары Ы.Алтынсарин ат. ПҒҒЗИ информатика бөлімінің меңгерушісі.

1989-1992 жылдары Ы.Алтынсарин ат. ПҒҒЗИ директорының ғылым жөніндегі орынбасары.

1992-1998 жылдары Алматы қалалық біліктілікті арттыру институтының директоры.

1998-1999 ж. Ы.Алтынсарин ат. ҚБА-ның 1-ші вице-президенті.

1999-2000 жылдары-ҚР БҒМ Білім комитеті төрағасының орынбасары.

2000-2003 жылдары-ҚР БҒМ жалпы орта білім департаментінің директоры.

2003-2007 жылдары ҚазМемҚызПИ-де проректор қызметін атқарды.

2007-2010 жылдары Маңғыстау облысы әкімінің орынбасары қызметін атқарды.

2010-2012 жылдары "Нұр Отан"ХДП Маңғыстау филиалы төрағасының 1-орынбасары.

2012 жылы 14 маусымнан 30 қыркүйекке дейін ҚР Білім және ғылым министрінің кеңесшісі.

2012-2021 жылдары "Өрлеу "БАҰО" АҚ Басқарма төрағасының 1-орынбасары.

2021 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін Ы.Алтынсарин ат. ҰБА бас ғылыми қызметкері

Марапаттар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • "Қазақстан Республикасының Білім беру ісінің үздігі" (1994 ж.),
  • Ы.Алтынсарин (2006 ж.),
  • "Қазақстан Республикасының ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі үшін" (2016 ж.) төсбелгі,
  • "Құрмет" ордені (2011 ж.), мерекелік медальдары

Жарияланымдар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

4 монография, 2 оқулық, 5 әдістемелік құрал, 150-ден астам ғылыми мақала, "үш өлшемді әдістемелік оқыту жүйесі"Педагогикалық технологиясының авторы. Оның жетекшілігімен 2 докторлық және 15 кандидаттық диссертациялар қорғалған.

Ғылыми қызметі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ж.А. Қараевтың ғылыми қызметі 1982 жылы ҚазССР ҒА ММИ аспирантурасына түсуден басталды.

1985 жылы "Параболалық типтегі сызықтық жүктелген теңдеулердің коэффициенттерімен оптимальды басқару мәселелері" тақырыбында кандидаттық диссертация қорғады. Ол алғаш рет жүктелген параболалық теңдеулермен сипатталған оңтайлы басқару мәселесін зерттеді. Ж.Караев Соболев кеңістігіндегі Математикалық физика теңдеуінің жаңа түрінің шектік есебінің жалпыланған шешімінің болуы мен бірегейлігі туралы теореманы дәлелдеді. Қарастырылып отырған мәселенің оңтайлылығының қажетті және жеткілікті шарттарын теоремалар түрінде негіздеді. Алынған ғылыми нәтижелер жылу процестерін оңтайлы басқару, мелиорация және экология мәселелерін шешуде маңызды қолданбалы мәндерге ие. Ж.Қараев зерттелетін мәселені сандық әдіспен шешу алгоритмін әзірледі.

1986 жылы ҚазССР Білім беру министрлігі Ж.Қараевты Ы.Алтынсарин ат. ПҒҒЗИ-ға қайта бөліп, информатика бөлімінің меңгерушісі қызметіне тағайындады. "Мектеп оқушыларын компьютерлік сауаттылықпен қамтамасыз ету" Бүкілодақтық жобасын ҚазКСР-да іске асыру мақсатында информатика және ЕТ оқыту әдістемесі бөлімі құрылды. Бөлімнің жұмысына тікелей ҚазКСР оқу-ағарту министрлігі жетекшілік етті (1986-1988жж.) Ж. Қараевтың педагогика ғылымы саласындағы ғылыми жетістіктері осы жылдары мынадай нәтижелермен сипатталады. № Қазақ тілінде 10-11 сынып үшін информатика сабақтарын әзірлеу. 7-9 сыныптарға арналған информатика оқулықтарын дайындау, сондай-ақ "ЭЕМ және программалау элементтері", "Компьютерді оқыту процесіне пайдалануға кіріспе", "Информатикадан есептер жинағы" және т. б. 5 әдістемелік құралдарын дайындады. № 1995 жылы "Компьютерлік оқыту технологиясын қолдану жағдайында оқушылардың танымдық қызметін жандандыру" атты докторлық диссертациясын сәтті қорғады (ҚР-дағы білімді ақпараттандыру тақырыбындағы алғашқы докторлық диссертация). № Оның басшылығымен 10 кандидаттық диссертация қорғалды және 70-тен астам ғылыми мақалалар дайындалды. Ол "Білім және еңбек" ғылыми-көпшілік журналында 1987 жылдан 1990 жылға дейін тұрақты жұмыс істейтін "ЭЕМ мектебі" айдарын жүргізді. Бұл жұмыс 50-ден астам ғылыми-көпшілік мақалалар түрінде жүзеге асырылды және журнал оқырмандары арасында үлкен танымалдыққа ие болды. Ж. Қараевтың басшылығымен ҚР бірінші орта білім беру МЖМБС (1998ж.) әзірленіп, бекітілді. "Оқу бағдарламаларын, оқулықтар мен ОӘК элементтерін әзірлеу мен сараптауға қойылатын дидактикалық талаптар" түрінде ҚР жаңа буын оқулықтарын дайындаудың ғылыми негіздері әзірленді. Проф. Ж. Караев ҚР мектептерінің тәжірибесіне оқытудың үш өлшемді әдістемелік жүйесінің авторлық технологиясын әзірлеп, енгізді. Білім беруді дамытудың аталмыш тренді бойынша (оқу процесін технологияландыру) 4 монография дайындалды, 5 кандидаттық және 2 докторлық диссертация қорғалды. Авторлық технологияның ғылыми негіздері мен практикалық маңыздылығы Қазақстан Республикасының алдыңғы қатарлы жоғары оқу орындары мен Ресей, Германия, Оңтүстік Корея, Испания, Франция ғылыми орталықтарының семинарларында баяндалып, осы елдердің жетекші ғалымдары мақұлдады. Қазіргі уақытта проф. Ж.Караев педагогикалық ғылымды дамытудың маңызды және перспективалы бағытымен – STEM-тәсіл негізінде орта білім беру жүйесін жаңғырту мәселелерімен айналысады. Осы мәселе бойынша Ж.Қараев бірнеше ғылыми мақалалар жариялап, "STEM-тәсіл негізінде орта білім беру жүйесін трансформациялаудың дидактикалық негіздері" монографиясын дайындады [1] [2] [3] [4] [5].

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. "ҚАЗАҚСТАН ҒАЛЫМДАРЫ" энциклопедиялық анықтамалық, -Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2013ж., 2-том, 38-бетте, ISBN 978-601-7472-16-0
  2. "КТО есть КТО в Казахстане", БИОГРАФИЧЕСКАЯ ЭНЦИКЛОПЕДИЯ, 2010-2011. Издание одиннадцатое, дополненное, Алматы, 2010г., стр.530
  3. "Маңғыстау ұстаздары", энциклопедия, изд. АРЫС, Алматы, 2013ж. стр. 269.
  4. "Выдающиеся деятели науки и культуры россии", энциклопедия, Сост., вступит. ст., прил. М.В. Бахтина. – М.: «Энциклопедист-максимум», 2019. – 1 100 с., ISBN 978-5-98857-117-1, Москва, 2019г.стр.382.
  5. Статья: "Karaev Zh.A., Kobdikova Zh.U., Relevance of the use of learning technology in the educational process",GESELLSCHAFT UND PERSÖNLICHKEIT, SOCIETY AND PERSONALITY, ОБЩЕСТВО И ЛИЧНОСТЬ, Вестник международного цента образования и научной тнформации в Германии, выпуск 1.2020г., стр.9