Жеке тұлға маркетингі

Жеке тұлға маркетингі немесе өзіндік маркетинг — тұлғаның өз жұмыс күшін еңбек нарығы мен қоғамдық-саяси қызметте жүзеге асыру мақсатындағы барынша жағымды жағдай жасауға бағытталған белгілі бір іс-əрекет бағдарламасы. «Еңбек күші» тауарын барынша жағымды жағдайда жүзеге асыру үшін еңбек нарығындағы əрекеттердің бірізділігі қажет.

Өзіндік маркетинг осындай бірқатар əрекеттерді қарастырады. Ол кез келген басқа тауарларды өткізу бағдарламасына ұқсас:

• өзін-өзі бағалауды жүргізу — тұлғаны еңбек нарығында нақты не қызықтырады;
• негізгі жұмыс түрлерінің нұсқаулығын жəне мазмұнын зерттеу;
• іздестіру мақсаттарын нақты құрастыру;
• нақты жұмыс орындарының нарығын зерттеу жəне оның мүмкіндіктерін бағалау;
• өзі жəне өз мүмкіндіктері туралы қысқаша анықтама жасау (resuме);
• əңгімелесуге дайындық.

Қызмет ету нысандары

Қызмет ету нысандарына байланысты келесідей бөлінеді: макромаркетинг, аймақтық маркетинг, микромаркетинг.

Макромаркетинг өндіріс, тұтыну жəне қажеттіліктердің арасындағы үйлесімділікті реттеуді қамтамасыз етіп, осы негізде мемлекеттің экономикалық, экологиялық қауіпсіздігін қосқанда, экономикалық жəне əлеуметтік саясаттың басым бағыттарын анықтайды.

Аймақтық маркетинг еркін баламалы айырбас негізінде нақты аймақтың, сонымен қатар бүкіл елдің қажеттіліктерін қамтамасыз етіп, аймақтың жəне аймақаралық нарықтың дамуын қамтамасыз етеді.

Микромаркетинг — бұл жекелеген фирмалар мен кəсіпорындар (ірі, шағын, орта) маркетингі. Бұл əрбір нақты сатып алушыға негізделген, адамның қажеттіліктері мен қызығушылықтарын қанағатандыру арқылы, өзінің тауар стратегиясын ықпалдастыра алатын маркетинг. Өндірістің барлық бөлініс, айырбас, тұтыну секілді салаларына, қоғамның əлеуметтік жəне саяси өміріне тарала отырып, маркетинг күрделі жəне тармақталған құрылымды құрады.

Коммуникация құралдары

Коммуникация құралдарына байланысты тікелей жəне электронды маркетинг болып бөлінеді.

Тікелей маркетинг — бұл кері байланысты (интерактивті жүйе) маркетинг жүйесі. Мұнда өндірушіден айтарлықтай қашық орналасқан (басқа аймақта, шетелде) тұтынушыдан жауап алуда коммуникацияның бір немесе бірнеше құралдары қолданылады.

Электронды маркетинг — бұл тауарды компьютерлік желілерде электронды нарық арқылы сату. Электронды нарықтар сатушы ұсынатын тауарлар мен қызметтерге сипаттама беретін ақпараттық құралдар болып табылады. Ол сатып алушыларға ақпаратты іздеуге, өз тілектері мен қажеттіліктерін анықтауға, несие қаржы көмегімен тапсырыс жасауға мүмкіндік береді, сол арқылы тауарды физикалық түрде үйге немесе сатып алушының офисіне, яки электронды түрде (бағдарламаларды, ойындарды, ақпаратты) компьютерге жеткізіп береді. Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе, 1.7.2. кестеде маркетингтің негізгі белгілері бойынша, сондай-ақ қаржылық жəне басқа да сыртқы органдарға қатысты түрлері ұсынылған.