Заңи жауапкершілік

Заңи жауапкершілік — заңи тұлғаны немесе жеке тұлғаны кейбір әрекеттерді орындауға немесе оларды орындаудан қалыс қалуға заң жүзінде белгіленген мәжбүрлеу шарасы. Мынадай түрлерге бөлінеді: тәртіптік жауапкершілік — еңбек тәртібін бұзушыларға ықпал жасау нысаны, мұнда қызметкер істейтін фирма әкімшілігі оған еңбек тәртібін бұзғаны үшін тәртіптік жаза: ескерту, сөгіс, қызметтен төмендету, жұмыстан босату, т. б. шараларын қолдануға құқылы; әкімшілік жаза— азаматтар мен лауазымды адамдар қызметі бойынша әкімшілік құкық бүзғаны үшін оларға ықпал жасау нысаны, мұнда ескертпе, айыппұл, бұзған затты тәркілеу, құқықтан (басқару, аң аулау, т. б.) айыру, түзеу жұмыстары, әкімшілік қамауға алу, шетелдік азаматты әкімшілік жолмен елден қуу шаралары қолданылады, азаматтық-құқықтық жаза — шарттарды, мәмілелерді, т.б. бұзғаны, экономикалық жағынан тиімсіз мүліктік сипаттағы зардаптарға апарып соқтыратын басқа да жолсыздықтар жасағаны үшін азаматтар мен заңи тұлғаларға ықпал ету нысаны: залалдардың, алынбаған табыстың орнын толтыру, айыппұлдар, тұрақсыздық айыбын төлеу, т.б; қылмыстық жаза — қылмыс жасағаны үшін, қылмысқа баулығаны үшін, басқа жеке тұлғаларға, заңи тұлғаларға, конституциялық құқықтар мен бостандықтарға, мемлекетке қастандық жасағаны және қастандық жасауға ортақтасқаны, т. б. үшін азаматтарға ықпал жасау нысаны, мұнда айыппұл, лауазымды атқару немесе қызметпен айналысу құқығынан айыру, қоғамдық жұмыстарға тарту, түзеу жұмыстары, бостандықты шектеу, қамауға алу, бостандықтан айыру, өлім жазасы қолданылады.