Он екі имам

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
(Имам (шииттер) бетінен бағытталды)
Навигацияға өту Іздеуге өту

Он екі имамшииттердің сенімінше Мұхаммед пайғамбардың ﷺ діни және саяси орынбасарлары. Шиит-онекіліктерің діни сенімі бойынша Мұхаммед пайғамбардың ﷺ орынбасары күнадан сақталған тұлға, қауымды әділдікпен басқарады және Аллаһтың заңдарын сақтауға, оны және оның «жасырын», эзотерикалық мағынасын түсіндіруге билігі бар[1].

Пайғамбар ﷺ мен имамдардың сөздері мен істері дұрыс есептелінеді және адамдар еруі тиіс үлгі болып табылады, соның нәтижесінде олар күнәдан пәк болуы және Құдайдың әмірімен, дәни мәтінмен (насс) немесе пайғамбармен таңдалуы тиіс.

Он екі имам[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әли ибн Әбу Талибтың ұрпағынан тараған шииттердің он екі имамының тізімі[2][3]:

  1. Әли ибн Әбу Талиб, шииттер оны «Мұртаза» атайды; 661 жылы қайтыс болған.
  2. Хасан ибн Әли ибн Әбу Талиб; шииттер оны «Муджтаба» атайды; Мединеде 669 жылы қайтыс болған.
  3. Хусәйн ибн Әли ибн ӘБу Талиб; шииттер оны «Шәһид» атайды; Кербалада 680 жылы қайтыс болған.
  4. Әли ибн әл-Хусәйн ибн Әли; шииттер оны «Зәйн әл-абидин» немесе «Сәджжад» атайды; Мединеде 713 жылы қайтыс болған.
  5. Мұхаммед ибн Әли ибн әл-Хусәйн; шииттер оны «Бақыр» атайды; Мединеде 732 жылы қайтыс болған.
  6. Джафар ибн Мұхаммед; шииттер оны «әс-Садиқ» атайды; 765 жылы Мединеде жылы қайтыс болған.
  7. Мұса ибн Джафар әс-Садиқ; шииттер оны «Казым» атайды; Бағдатта абақтыда 799 жылы қайтыс болған.
  8. Әли ибн Мұса ибн Джафар әс-Садиқ; шиитер оны «Риза» атайды; Тус маңындағы Санабид мекенінде 818 жылы қайтыс болған.
  9. Мұхаммед ибн Әли ибн Мұса; шииитер оны «Тақий» немесе «Джәууад» атайды; Бағдатта 835 жылы қайтыс болған.
  10. Әли ибн Мұхаммед ибн Әли ибн Мұса; шииттер оны «Нақий» немесе «Һади» атайды; Самаррада 868 жылы қайтыс болған.
  11. Хасан ибн Әли ибн Мұхаммед; шиитер оны «Зәкий» немесе «Аскәри» атайды; Самаррада 873/874 жылы қайтыс болған.
  12. Мұхаммед ибн Хасан әл-Аскәри; шииттер оны «Мәһди» немесе «Худжжатул-қаим әл-Мунтазыр» атайды. Олардың сенімі бойынша ол һижри 256-шы жылы туылып, 260-шы жылы аспанға көтерілген. Содан кейін 329-шы жылы әкесінің үйіндегі жертөлеге кіріп, «ғайып» болып кеткен.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. “Shi'ite”. Encyclopedia Britannica Online. 2007. Retrieved 2007-11-06.
  2. Вероубеждения шиитов имамитов — Шейх Мамдух ибн Әли әл-Харби (орыс.)
  3. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1