Мексикадағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізімі

ЮНЕСКО Әлемдік мұра тізімінде Мексиканың 32 нысаны бар (2014 жылғы мәліметі бойынша). Бұл нысан тізімге 27 нысан мәдени, 5 табиғи критерийлар бойынша іліккен^[1]. Бұдан басқа, 2014 жылғы жағдайына сәйкес Мексика аймағындағы Әлемдік мұра тізіміне 25 нысан үміткер ретінде тіркелген^[2], оның ішіне 11 нысан мәдени, 4 табиғи және 4 - аралас критерийлар бойынша іліккен.

Тізім[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан

#	Аты	Мекені	Жасалған кезі	Тізімге кірген жылы	№	Талаптар
1	Мехико қаласының тарихи орталығы және Сочимилько қала маңы]] ис. Ciudad de México, Xochimilco	Мехико	1325 ж, X ғ.	1987	412	II, III, IV, V
	Оахака қаласының тарихи орталығы және Монте-Альбан қираған үйінділер ис. Oaxaca, Monte Albán	Оахака штаты	1532 жыл, б.з.б. 500 ж.ш.	1987	415	I, II, III, IV
	Пуэбла қаласының тарихи орталығы ис. Heroica Puebla de Zaragoza	Пуэбла штаты	1531 жыл	1987	416	II, IV
	Паленке көне қала және ұлттық паркі ис. Palenque	Чьяпас штаты	б.з.б. III—VIII ғ.	1987	411	I, II, III, IV
	Теотиуакан көне қаласы ис. Teotihuacan, Үлгі:Lang-nah	Мехико штаты	б.з.б. I—VII ғ.	1987	414	I, II, III, IV, VI
	Сиан-Каан биосфералық қорығы ис. Reserva de la Biosfera Sian Ka'an	Кинтана-Роо штаты	—	1987	410	VII, X
	Гуанахуатотарихи қаласы және оның маңындағы кен орыдары ис. Guanajuato	Гуанахуато штаты	XVI ғ.	1988	482	I, II, IV, VI
	Чичен-Ица көне қаласы ис. Chichén Itzá, Үлгі:Lang-nah	Юкатан штаты	525 ж.ш.	1988	483	I, II, III
	Морелия қаласының тарихи орталығы ис. Morelia	Мичоакан штаты	1541 жыл	1991	585	II, IV, VI
	Эль-Тахин көне қаласы ис. El Tajín	Веракрус штаты	I ғ.	1992	631	III, IV
	Сакатекас қаласының тарихи орталығы ис. Zacatecas	Сакатекас штаты	1546 жыл	1993	676	II, IV
	Сьерра-де-Сан-Франсиско тауларындағы жартақа салынған суреттер ис. Pinturas rupestres de la Sierra de San Francisco	Оңтүстік Төмен Калифорния штаты	б.з.б.100 ж. — 1300 жылдар шамасы	1993	714	I, III
	Эль-Вискаино кит резераты ис. El Vizcaíno	Оңтүстік төмен Калифорния штаты	1988 жыл	1993	554	X
	Попокатепетль жанартауының баурайындағы монастырлер ис. Monasterios en las faldas del Popocatépetl	Морелос және Пуэбла штаттары	XVI ғ.	1994	702	II, IV
	Керетаро қаласының тарихи ескерткіштері ис. Santiago de Querétaro	Керетаро штаты	XVII—XVII ғ..	1996	792	II, IV
	Ушмаль көне қаласы ис. Uxmal	Юкатан штаты	VII ғ. ш.	1996	791	I, II, III
	Гвадалахара қаласындағы Кабаньяс госпиталінің ғимараты кат. Hospicio Cabañas	Халиско штаты	1791—1939	1997	815	I, II, III, IV
	Нуэво-Касас-Грандес қала маңындағы Пакименің қираған үйінділері ) ис. Paquimé	Чиуауа штаты	XIV ғ.	1998	560	III, IV
	Тлакотальпан қаласындағы тарихи ескрткіштер аймағы ис. Tlacotalpan	Веракрус штаты	XVI ғ. ортасы	1998	862	II, IV
	Шочикалько қираған үйінділер ис. Xochicalco	Морелос штаты	VIII—X ғ.	1999	939	III, IV
	Сан-Франсиско-де-Кампече тарихи бекілген қала ис. San Francisco de Campeche	Кампече штаты	1540 ж.	1999	895	II, IV
	Майя үнділердің көне қаласы және биосфералық қорық Калакмуль ис. Calakmul	Кампече штаты	III—VIII ғ.	2002, 2014	1061	II, III, IV, VI
	Сьерра-Гордадағы францискан миссиялары ис. Misiones franciscanas de la Sierra Gorda	Керетаро штаты	1750—1760	2003	1079	II, III
	Луиса Барраганның үйі ис. Casa Luis Barragán	Мехико	1947 ж	2004	1136	I, II
	Калифорния шығанағының аралдары және қорғалатын аймақтар ис. Golfo de California	Төменгі Калифорния, Оңтүстік Төменгі Калифорния, Сонора, Синалоа және Наярит штаттары	—	2004	1182	VII, IX, X
	Текиладағы агава өсіретін тарихи аймақтар ис. Tequila	Халиско штаты	XVII ғ-дан бастап	2006	1209	II, IV, V, VI
	Мехико Ұлттық автономды университетінің орталық университет қалашығы ис. Campus central de la Ciudad Universitaria de la Universidad Nacional Autónoma de México	Мехико	1949—1952	2007	1250	I, II, IV
	Марипоса-Монарка биосфералық қорығы ис. Reserva de la biosfera de la Mariposa Monarca	Мичоакан штаты	—	2008	1290	VII
	Сан-Мигель-де-Альенде көне қаласы және Хесус-Насарено-де-Атотонилько ғибдатханасы ис. San Miguel de Allende, Santuario de Jesús Nazareno de Atotonilco	Гуанахуато штаты	XVI—XVIII ғ.	2008	1274	II, IV
	Камино Реал-де-Тьерра Адентро ис. Camino Real de Tierra Adentro	—	XVI—XIX ғ.	2010	1351	II, IV
	Оахака штатындағы Ягуль және Митла үнгірлер ис. Yagul, Mitla	Оахака штаты	—	2010	1352	III
	Эль-Пинакате және Гран-Десиерто-де-Алтар биосфералық қорықтар ис. Reserva de la biosfera El Pinacate y Gran Desierto de Altar	Сонора штаты	—	2013	1410	VII, VIII, X

Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан

**Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар**
#	Сурет	Аты	Орналасуы	Құрылған уақыты	Тізімге кірген уақыты	№
1		Чапультепек орманы мен төбе, Чапультепек сарайы	Мехико федералды округ	1863	2001	1273	(i)(iii)(iv)(vi)
2		Аламос тарихи қаласы	Сонора штаты	XVII ғ.	2001	1541	(iv)(vi)
3		Санта-Приска шіркеуі және Таско-де-Аларкон	Герреро штаты	1758	2001	1543	(i)(iv)(vi)
4		Кантона тарихи қаласы	Пуэбла штаты	б.з.б. VII—XI ғ.	2001	1586	(iii)(iv)
5		Чикомосток-Ла-Кемада тарихи қаласы	Сакатекас штаты	б.з.б. IV—XIII ғ.	2001	1588	(i)(iv)
6		Сан-Себастьян-дель-Уесте тарихи қаласы	Халиско штаты	—	2001	1590	(iii)(iv)(v)(ix)(x)
7		Акведук Падре-Темблеке	Мехико штаты	1570	2001	1592	(i)(ii)(iv)
8		Диего Ривера мен Фрида Калоның студио-үйіндегі мұражай	Мехико	1932	2001	1599	(i)(iv)(vi)
9		Валье-де-лос-Сириос табиғи аймағы		—	2004	1953
10		Кватросьенегас табиғи аймағы		—	2004	1954
11		Косала тарихи қаласы	Синалоа штаты	XIX ғ.	2004	1958	(ii)(iv)
12		Уирикуту киелі жерлеріндегі уичоли жолы		—	2004	1959
13		Лакан-Тун — Усумасинта аймағы		—	2004	1962
14		Банко-Чинчорро биосфералық қорық		—	2004	1963	(i)(ii)(iii)(iv)(vii)(viii)(ix)(x)
15		Текоаке	Тласкала штаты	1400	2004	1968	(ii)(iii)(iv)
16		Куэцалан	Пуэбла штаты	VII ғ.	2006	5077	(iii)(iv)(v)(viii)(ix)
17		Исамаль тарихи қаласы	Юкатан штаты	б.з.б. VII ғ.	2008	5394	(iii)(iv)(vi)
18		Ревилья-Хихедо арипелагы	Колима штаты	—	2008	5395	(vii)(viii)(ix)(x)
19		Лос-Петенес-Рио-Селестун	Кампече штаты	—	2008	5396	(ix)(x)
20		Лас-Посас, Хилитла		1944—1960	2009	5493	(i)(iii)
21		Арко-дель-Тьемпо на реке Ла-Вента		—	2010	5567	(iii)(vii)(viii)(x)
22		Теуакан-Куикатлан биосфералық қорық		—	2012	5783	(x)
23		Чиксулуб кратеріндегі сеноттар дөңгелегі	Юкатан штаты	—	2012	5784	(viii)
24	150px	Лас-Лабрадас, Синалоа археологиялық аймақ	Синалоа штаты	б.з.б. X—III ғ.	2012	5785	(iii)(iv)(v)