Нигер (өзен)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Нигер
Малидегі Нигер аралы
Малидегі Нигер аралы
Сипаттамасы
Ұзындығы 4160 км
Су алабының
ауданы
2 117 700 км²
Су алабы Атлант мұхиты
Су шығыны 8630 м³/с
Су ағысы
Бастауы Гвинеяның оңтүстік шығысы
 • Биіктігі 745 м
 • Координаттары 9°04′55″ с. е. 10°43′24″ б. б. / 9.08194° с. е. 10.72333° б. б. / 9.08194; -10.72333 (G) (O) (Я) (T)
Сағасы Атлант мұхиты
 • Биіктігі 0 м
 • Координаттары 5°19′00″ с. е. 6°25′00″ ш. б. / 5.31667° с. е. 6.41667° ш. б. / 5.31667; 6.41667 (G) (O) (Я)Координаттар: 5°19′00″ с. е. 6°25′00″ ш. б. / 5.31667° с. е. 6.41667° ш. б. / 5.31667; 6.41667 (G) (O) (Я) (T)
Орналасуы
Нигер өзенінің картасы
Нигер өзенінің картасы
Ел Гвинея, Мали, Нигер, Бенин, Нигерия
Ортаққордағы санаты: Нигер

Нигер (Nіger) – Батыс Африкадағы өзен; алабы мен ұзындығы жөнінен Конго мен Нілден кейін үшінші орында. Гвинея, Мали, Нигер, Нигерия мемлекеттерінің аумағы арқылы ағып өтеді.

Қысқаша мәлімет

Нигер арқылы Бамакоға өтетін көпір
Геродот бойынша Нигер Нілдің құрамдас бөлігі болған.

Ұзындағы 4160 км, алабының аумағы 2,1 млн. км². Жылдық орташа су ағымы 12000 м³/с. Солтүстік Гвинея қыратынан басталып, Атлант мұхитындағы Гвинея шығанағына атырау жасап құяды. Басты салалары: Бани (оң), Сокото, Кадуна және Бенуэ (сол). Жоғары және төменгі ағысы тұсында жауын-шашын мол, орта ағысы климаты құрғақ аймақта. Өзенде Каинджи СЭС-і мен бөген салынған. Жеке бөліктерінде кеме жүзеді. Балық ауланады. Сахарамен іргелес өңірде кең көлемде жер суаруға пайдаланылады.

"Нигер" бұл атауының ең ерте қолданылуы 1550 жылы итальян тілінде жарияланған "Африка сипаттамасы (рамусио кітабы)" кітабында Лео Африкаға тиесілі. Бұл атау бербердің сөз тіркесінен "өзендер өзені" дегенді білдіретін "ger-ger" сөзінен шыққан болуы мүмкін. Тимбукту Жерорта теңізінің батысындағы негізгі транссахара сауда жолының оңтүстік шеті болғандықтан, бұл аймақ туралы Еуропалық білімнің қайнар көзі болды.

Порттары және қалалары

Нигер бойындағы ірі қалалар: Куруса, Бамако, Томбукту, Ниамей, Джебба, Локоджа. Атырауында Порт-Харкорт теңіз порты бар.[1]

Сілтемелер

Дереккөздер

  1. Қазақ Энциклопедиясы, 7 том 2 бөлім