Ондық санау жүйесі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Ондық санау жүйесі — сандары негізі саны болатын позициялық принципте жазуға бейімделген санау жүйесі. Бұл жүйенің негізіне санының алынуы, адамның саусақтар арқылы санауынан бастау алған деген болжам бар.

Ондық санау жүйесінің кестесі

Ондық санау жүйесінің негізі 2-разрядтың бірлігі - жалпы алғанда, әрбір келесі разрядтың бірлігі алдыңғысынан есе артық болады. Ондық санау жүйесі позициялық (орналасу орнына сәйкес) принцпке негізделген, яғни бір таңба (цифр) орналасқан орнына байланыстаы әр түрлі мәнге ие санды ғана жазу үшін қажет болатын ерекше шартты таңбалар (символдар) жеткілікті. Ондай ерекше таңбалар: цифрлары болды.

Цифралары көп үлкен сандарды атау және жадта ұстау қолайлы болуы үшін, бұл сандардың цифрлары оң жақтан солға қарай үш-үштен "кластар" деп аталған топтарға ажыратылады. Әрбір кластың цифрлары аралығында әдетте бір цифр сиятындай бос орын қалдырады. Мысалы, миллион мың санының жазылуы кестеде көрсетілген. "Шахмат саны" бұл сан 18 cекстиллион (триллиард) квинтиллион деп оқылады. — санның атауы гугол.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. "Математикалық ойашар", "Қазақ энциклопедиясы" Алматы, 2009 ISBN 9965-893-25-X