Полигоналды грунттар

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Полигоналды грунттар — мәңгі тоң таралған облыстарда — поляр маңы және биік таулы (альпалық) зоналарда кездесетін полигональды «топырақтар». Полигональды грунттар ұсақ көп бұрыштарға (көлденеңі бірнеше метрге дейін ғана) бөлініп жатады. Олар әр түрлі мөлшерлі тас кесектерінің жиынтықтарынан тұратын бордюрлармен немесе жақтаулармен қоршалып тұрған сияқты болып көрінеді. Өйткені олардың сәл ойыс келген ортасы ұсақ топырақтардан (балшық пен құм аралас топырақтан немесе қара шірінділі топырақтан) тұрады. Полигональды грунттардың пайда болуы әлі анық дәлелденген жоқ. Ғалымдардың басым көпшілігі оларды мәңгі тоңды жауып жатқан үстіңгі қабатты құрайтын материалдардың жібуі мен қатуының алмасып отыруы әсерінен біртіндеп сортталуынан түзіледі деп қарайды. Бұл жағдайда топырақ арасында пайда болған мұз кристалдары ірі тастарды көтеруімең бірге біртіндеп шетке қарай ысыра отырып, полигонның ортасын олардан босатуы мүмкін.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт языкознания. Сектор физической географии). Составители: Ж. Аубакиров, С. Абдрахманов, К. Базарбаев.