Пьезометр

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Пъезометр[1](латынша: piezometr) — суға қаныққан топырақтың кеуектерінде судың артық немесе гидростатикалық қысымын өлшеу үшін жердің деңгейінен төмен орнатылған ашық немесе жабық түтік немесе құрылғы. Сіңірімділігі жоғары топырақта, мысалы, құмда және қиыршықтастарда ашық тік түтіктерді қолдануға болады (тік түтікті пъезометр); сіңірімділігі орташа немесе төмен топырақтарда пневматикалық (ауамен істейтін), гидравликалық және электрлік пъезометрлер пайдаланылады. Пневматикалық пъезометрлерде газ немесе сұйықпен қозғалысқа келетін клапандары немесе диафрагмалары бар, бір немесе екі түтік аркылы сыртқа шығып тұратын оқшауланған кеуекті ұстағыштар пайдаланылады. Судың кеуектік қысымына тең қабылданатын ұстағыштағы сұйықтықтың қысымы мен байланыстырушы түтікшенің қысымы теңескен кезде клапан немесе диафрагма ашылады.

Гидравликалық пъезометрлердегі датчик тікелей тегеурінді түтікше арқылы байланысқан кеуекті ұстағыш болады.

Электрлік пъезометрлер арқылы диафрагманың ауытқуын электрлік датчиктер арқылы өлшейді. Олардың артықшылығы кешігу уақытының өте қысқа болуында. Олардың көмегімен, мысалы жердің сілкінуінен туындайтын кеуекті кысымның жедел өзгерісін өлшеуге болады.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, Мектеп, 2002.
  2. Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006.