Риза (қала)

Риза (қала)
	Қала
	Риза (қала)
	Riesa
	Елтаңбасы
Әкімшілігі
Ел	Германия
Жер	Саксония
Ауданы	Риза-Гросенхайн
Ішкі бөлінісі	16 ішкі аудан
Басшысы	Герти Тёпфер
Тарихы мен географиясы
Координаттары	51°18′29″ с. е. 13°17′38″ ш. б. / 51.30806° с. е. 13.29389° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 51°18′29″ с. е. 13°17′38″ ш. б. / 51.30806° с. е. 13.29389° ш. б. (G) (O) (Я)
Жер аумағы	58,70 км²
Орталығының биiктігі	109 м
Уақыт белдеуі	UTC+1, жазда UTC+2
Тұрғындары
Тұрғыны	34013 адам (2010)
Сандық идентификаторлары
Телефон коды	03525
Пошта индексі	01587, 01589, 01591, 01594
Автомобиль коды	RG (бұрын: RIE мен GRH)
Ресми коды	14 2 85 250
	riesa.de (нем.)
	Риза (қала) Риза (қала)
	Риза (қала) шекарасы
	Ортаққордағы санаты: Риза (қала)

Риза (қала) (нем. Riesa) — Германия Федеративтік Республикасының Саксония жерінде орналасқан қала. Дрезден жер дирекциясына бағынышты Риза-Гросенхайн ауданының құрамына енеді.

Қаланың тұрақты тұрғындарының саны 34013 адамды құрайды (31 желтоқсан 2010 жыл). Алып жатқан жер аумағы 58,70 км² шамасында. Мемлекет ішінде бекітілген ресми коды — 14 2 85 250. Қаланың басшысы — Герти Тёпфер.

Қаланың өзі әкімшілік құрылымы бойынша 16 қалалық ауданға бөлінеді.

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қалалық аңызға сүйенсек, қаланың есімі саяхатшы дәумен тікелей байланысты (нем. Riese — «дәу адам»). Эльба өзеніне жеткен соң дәу демалу үшін отыра кетеді. Ұзақ жол бойы оның аяғына құм мен тастар жиналған екен. Алып адам аяқ киімін шешіп аударып қояды. Осылайша Ризаның алғашқы үйлері салынған төбешік пайда болады. Сол алып адам қаланың символы болып және қала елтаңбасының басты бөлшегі болып табылады. Бірақ, нақты деректерге сүйінсер болсақ «Риза» атауы славяндардың «Riezowe» — «тілік, бөлік (жердің)» сөзінен шыққан. Латыншаланған атауы «Rezoa» 1119 жылдың қазан айында епископ Дитрих I Наумбургскийдің ежелгі Майсен монастырі мен Каликст II грамотасында кездеседі. Онда Эльба өзеніне жақын орналасқан кішігірім славян қоныстары жайлы айтылады.

Қала маңында, шамамен 10 шақырымдай жерде Екінші Дүниежүзілік соғыс кезіндегі Цайтхайн әскери тұтқындарына арналған лагерь бар. Ресми деректерге сүйенсек, онда 25-30 мың кеңес, 900-ден артық басқа елдің солдаттары қайтыс болған. Қайтыс болуларының негізгі себебі дұрыс тамақтанбау мен нашар санитарлық жағдайлар. Қазіргі таңда ол жерде Эренхайн Цайтхайн Мемориалы орналасқан. Лагерьдің бұрынғы ғимараттарында лагерь тарихына арналған көрмелер үнемі болып тұрады.