Титрлеу негізі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Индикаторлық электродта алынған вольтамперлік (ток-потенциалдық) қисықта, айталық, берілген деполяризатордың тотықсыздану реакциясы үшін (суретті қара) 2 учаске алынады. Бірінде потенциалды теріс аймаққа қарай ығыстырғанда, ток айтарлықтай артады. Бұл аймақ тұрақсыз диффузияға жатады. Екіншісі - горизонталь ДШТ-қа сәйкес келеді, оның биіктігі деполяризатор концентрациясына пропорционал.

Амперметрлік титрлеу кезінде деполяризатор концентрациясы азая келіп, эквиваленттік нүктеде нөлге тенеледі, ал ДШ токта нөлге жақындайды. Титрлеу дәлдігіне титрлеу жүретін индикаторлық электродтағы потенциалды таңдап алу үлкен ықпал етеді. Әрине, ДШТ өзгеріссіз жағдайда болатын потенциал кезінде нақты нәтиже болады, мысалы, а-суреттегі ф2 - бөлікте. Мұндайда Ij=k C Илькович тендеуіне бағынып, ток пен концентрация арасында түзу сызықты тәуелділік байқалады (б-суреттегі аа1 түзуі). Егер титрлеуді ДШ ток аймағынан шығып кететін потенциал кезінде жүргізсе, онда титрлеу кисығы түзу сызықтардан біршама өзгеше болуы мүмкін, мұндайда ток шамасынын да тұрақтылығы төмендеп, титрлеу дәлдігі азаяды (суреттегі вв1 қисығы). Ал енді титрлеуді жарты толқындық (ф1/2) потенциал кезінде жүргізсе, онда токтың шамасы диффузиялық емес кинетикалык учаскеге і = k (С - С0) сәйкес болатын теңдеумен анықталады, яғни ерітінді ішіндегі және электрод бетіндегі концентрация айырмасымен анықталады. Потенциалдың ф1/2-дан шамалы ғана екі жаққа ауытқуы деполяризатор концентрациясының өсуіне, токтың артуына келтіреді, бұл титрлеу дәлдігін қанағаттанарлық деңгейде жүргізіп, нақтылы нәтиже алуға іс жүзінде мүмкіндік береді. Амперметрлік титрлеуді жургізер алдында поляризациялық қисықты тәжірибе жүзінде жазып алу арқылы мұндай титрлеудің тиімді шартын анықтаған жөн. Индикаторлық электродтың белгілі бір шамадағы потенциалын таңдап алу үшін зерттелетін құрамдас бөлікке арналған электродтық реакцияны іске асырып, ерітіндінің өзін не ондағы затты анықтауға болады. Бұл жағдайда әр түрлі электродтарды пайдалануға болады: тамшылы сынап, қатты күмісті не платиналы, қалыпты да тұрақты және айналмалы. Амперметрлік титрлеудің сезімталдығы дәстүрлік тура полярографиялықтан бір шама артық. Онымен 10−6 моль/л-ге дейінгі концентрацияны талдауға болады, бұл потенциометрлік титрлеу әдісінен де жоғары. Сол сияқты мұнда да титрлеу кезінде дәстүрлі химиялық реакциялар кездеседі: тұнбалау, тотығу-тотықсыздану, кешенді қосылыс түзу, бейтараптау.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Құлажанов Қ.С.Аналитикалық химия: II томдық оқулық . II - том. Оқулық. Алматы:«ЭВЕРО» баспаханасы, 2005. - 464 б. ISBN 9965-680-95-7