Шекаралық өзендер

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Шекаралық өзендер — халықаралық құқықта — мемлекеттік шекара өтетін өзендер. Мысалы, Одер, Эльба, Прут, т.б. өзендер. Шекаралық өзендер жағалаулық мемлекеттер аумақтарының бір бөлігін құрайды. Жағалау өңіріндегі мемлекеттің егемендігі Шекаралық өзендернің осы мемлекетке тиесілі жағалауы мен мемлекеттік шекара шебінің арасындағы аумаққа қолданылады. Егер халықаралық құқықта өзгеше жайт көзделмесе, кеме қатынайтын шекаралық өзендер бойындағы шекара шебі, әдетте басты арнаның ортасымен немесе өзеннің ең терең түбімен өтетін болып белгіленеді. Кеме қатынамайтын өзендерде (жылғаларда) шекара шебі, әдетте олардың ортасымен немесе өзеннің басты тармағымен өтетін болып белгіленеді. Шаруашылық қатынастарда шекаралық өзендерді тек шектес мемлекеттер және арнаулы келісімдер болмаса, тек шекара шебіне дейін ғана пайдаланады. Әдетте көршілес мемлекеттер шекаралық өзендерді пайдалану туралы бір-бірімен арнаулы келісімдер жасасады, оларда кеме қатынасының тәртібі мен ережелері, балық аулау шарттары, сал ағызу, су энергиясын пайдалану тәртібі, т.б. көзделеді. Қазақстандағы шекаралық өзендерге Ертіс (Қытайдан басталып, Қазақстан арқылы Ресейге өтеді), Сырдария (Қырғызстан, Өзбекстан,Қазақстан), Іле (Қытай, Қазақстан), Жайық (Ресей, Қазақстан) жатады.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]