Шәуілдір

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Ауыл
Шәуілдір
Әкімшілігі
Ел

 Қазақстан

Статусы

Аудан орталығы

Облысы

Түркістан

Ауданы

Отырар

Ауылдық округі

Шәуілдір

Тарихы мен географиясы
Координаттары

42°46′37″ с. е. 68°22′08″ ш. б. / 42.77694° с. е. 68.36889° ш. б. / 42.77694; 68.36889 (G) (O) (Я)Координаттар: 42°46′37″ с. е. 68°22′08″ ш. б. / 42.77694° с. е. 68.36889° ш. б. / 42.77694; 68.36889 (G) (O) (Я)

Бұрынғы атаулары

Қаракөншек

Уақыт белдеуі

UTC+5:00

Тұрғындары
Тұрғыны

10 439[1] адам (2023)

Сандық идентификаторлары
Автомобиль коды

13

Шәуілдір картада
Шәуілдір
Шәуілдір
Шәуілдір картада
Шәуілдір
Шәуілдір

ШәуілдірТүркістан облысы Отырар ауданындағы ауыл, аудан (1934 жылдан) және Шәуілдір ауылдық округі орталығы.

Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Облыс орталығы - Түркістан қаласынан оңтүстікке қарай 72 км жерде, Арыс өзені мен Д.Алтынбеков атындағы канал бойында орналасқан.

Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1999 жылы жергілікті тұрғындар саны 8561 адам (4242 ер адам және 4319 әйел адам) болса, 2009 жылы 8428 адамды (4205 ер адам және 4223 әйел адам) құрады.[2]

Инфрақұрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Кентте Оңтүстік Қазақстан археологиялық экспедиция базасы негізінде 1980 жылы «Отырар» мемлекеттік археологиялық қорық-мұражайы құрылды. Әбу Наср әл-Фараби атындағы Отырар-Арыстанбаб мұражай кітапханасы ұйымдастырылған. Мәдениет сарайы, 9 кітапхана, 2 мешіт, «Ақ барыс» спорт залы, «Қарлығаш» кинотеатры, «Жұлдыз», «Жібек жолы» мейрамханалары, «Барыс» мақта қабылдау пункті, Шәуілдір СЭС-ы, 6 орта, музыка, спорт мектептері, «Балдырған» бала бақшасы, «Бала өмір» емханасы, ауданы аурухана бар.

Шаруашылығы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Шәуілдірде 27 ӨК, 75 шаруа қожалықтары, 8 тұрмыстық қызмет көрсету, 3 сауда орны, нан, өсімдік майын шығару цехы, т.б. мекемелер жұмыс істейді.

Ауылдың атақты адамдары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Кенттен академик, Халық Қаһарманы Мұхтар Әлиев, академик Рахманқұл Бердібаев, Орта Азиядағы тұңғыш чекист, үш мәрте Қызыл Ту орденінің тұңғыш иегерінің бірі – Абдолла Жармұханбетов, Түркістан АКСР-і Халық Комиссарлар Кеңесінің Председателі Абылай Серғазиев, ақын жазушылар Саттар Асқарұлы Ерубаев, Көпен Әмірбеков, Әселхан Қалыбекова, Бекарыс Шойбеков, т.б. көптеген танымал, атақты адамдар шыққан. Шәуілдірден 8 км жерде ескі Отырар қаласы және Арыстан баб мешіті орналасқан.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]