Қалдыбай Бектайұлы Бектаев

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Қалдыбай Бектайұлы Бектаев (27.11.1920, Оңтүстік Қазақстан облысы Бөген ауданы Шұбар ауылы – 1996, Шымкент қаласы) – физика-математика ғыл. канд., филол. ғыл. докт. (1975), проф. (1976), Қазақ КСР-інің еңбек сің. ғыл. қайраткері (1980). 2-дүниежүз. соғысқа қатысқан.

Орта Азия ун-тін бітірген (1946). 1946–1948 ж. Шымкент педагогика институтында оқытушы, 1958–1996 ж. кафедра меңгерушісі, декан (1965–1968) болды. 1968–1974 ж. Қазақстан ғылым академиясының Тіл білімі ин-тының статист.-лингвист. зерттеулер және автоматтандыру тобын басқарды. Негізгі ғыл. еңбектері ықтималдық теориясына, матем. статистикаға, ақпарат теориясына және матем.-инж. лингвистика мәселелеріне арналған. Ол – математика және кибернетикалық әдістерді түркі тілдерін зерттеуге тұңғыш рет қолданған ғалым. Бектаевтың басшылығымен республикада алғаш рет электрондық есептеуіш машинаның көмегімен мәтіндердің ағылшын тілінен орыс тіліне машиналық аудармасы жасалды. 2-дәрежелі Отан соғысы, Еңбек Қызыл Ту, «Құрмет Белгісі» ордендерімен және медальдармен марапатталған.Бектаевтың жетекшілігімен 1979 ж. «М. Әуезовтің «Абай жолы» романының жиілік сөздігі» жарық көрді. Бұл еңбекте жазушының сөз байлығына, сөздерді қолдану тәсіліне, стилистикалық ерекшеліктеріне сандық сипаттама берілді. Бул зерттеу қазақ және жалпы түркі тілдерін, көркем шығарманың тілдік ерекшеліктерін зерттеушілер үшін мол мағлұматтар береді.[1][2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ энциклопедиясы
  2. Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8