Қалқан (геральдика)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Елтаңба элементтері
 Басқа мағыналар үшін қалқан деген бетті қараңыз.

Геральдикалық қалқан (гербовый щит) — геральдикалық элементтердің бірі. Бұл элемент барлық елтаңбалардың негізі болып саналады.

Қалқан нүктелері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Пропорция щита треугольной формы

Фигураның геральдикалық қалқанның қай бөлімінде орналасқанын анықтау үшін қалқанды шартты түрде келесі бөлімдерге бөледі:[1].

  • A — басы
  • B — қалқанның оң жағы
  • C — қалқанның сол жағы
  • D — шеті
  • E — оң жақ жоғарғы бұрыш
  • F — қалқанның ортаңғы бөлімі
  • G — сол жақ жоғарғы бұрыш
  • H — құрметті орын
  • I — орталық (ортаңғы бөлім)
  • J — қалқанның ортаңғы бөлімі (құрсақ, кіндік)
  • K — оң жақ төменгі бұрыш
  • L — сол жақ төменгі бұрыш
  • M — негіздің ортаңғы бөлімі


Геральдикалық қалқандардың түрлері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Геральдикалық қалқанлардың түрлері: 1: ортағасырлардағы Француз & Ағылшын "қалқандары"; 2: қазіргі Француз; 3: картуш (сопақ); 4: ромб (әйел адамдарға); 5: тіктөртбұрыш; 6: Италияндық; 7: Швейцарлық, 8: Ағылшын, Тюдорлар әулеті (16 ғ.); 9: à bouche; 10: Поляк; 11: дәстүрлі Пиренейлік
қалқан Пішін Дәстүрлі атауы Таралу кезеңі Сілемелер Мысал
Бас жағы тарылған үшбұрышты Варяг (норман) XIII-XIV [2]
Словакия елтаңбасы
Үшбұрыш Варяг (норман), ескіфранцуз XIII-XIV [3][4][5][6]
Норвегия елтаңбасы
Негізі үшкірленген тіктөртбұрышты Француз қалқаны XVIII-XXI [7][8]
Ресей елтаңбасы
Негізі мен жоғарғы бұрыштары үшкірленген тіктөртбұрышты Француз XVIII-XX
Ватикан елтаңбасы
Негізі дөңгеленген тіктөртбұрышты Испан XIV-XV [9]
Вильнюс елтаңбасы
Негізі дөңгелетілген тіктөртбұрышты Испан XIX-XX [10][11]
Испания елтаңбасы
Бейнелі Неміс (герман), «тарч» XV-XVI [12]
Девоншир тегінің елтаңбасы
Созыңқы тері Неміс (герман), «картуш», барка XVI-XVII [13][14][15][16]
РКФСР елтаңбасы
Созыңқы тері Поляк барка XVI-XVIII
Эстония елтаңбасы
Созыңқы тері Поляк барка XVII-XVIII
Сапег тегінің елтаңбасы
Бас жағында қос төңкерілген доғасы бар үшбұрышты Ағылшын XVIII-XX [17]
Панама елтаңбасы
Үшбұрыш
Никарагуа елтаңбасы
Негізі мен жоғарғы бұрыштары үшкір тіктөртбұрышты Ағылшын XVIII-XX
Молдавия елтаңбасы
Негізі үшкір тіктөртбұрышты Ағылшын XVIII-XX
Украина елтаңбасы
Сопақ Итальян, әйел адамдарға XVI-XVIII [18][19]
Эквадора елтаңбасы
Ромб Әйел адамдарға XV-XVIII [20]
Ханшайым Анна елтаңбасы
Домалақ Византиялық (шығыс) XII-XVI [21]
Қытай елтаңбасы
Тамшытәрізді (Бадамтәрізді) Варяг, орыс, ежелгіорыс XXI
Новая Земля елтаңбасы

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. ↑ Разделение щита и особенности блазонирования.
  2. ↑ «Егер варяг қалқанының төменге қарау созыңқы ал бас жағы үшкір және сәл домалаңғы болса мұндай қалқанды ежелгігодтық деп атайды». Похлёбкин В. Халықаралық бейнелеме және эмблематика сөздігі. қалқан.
  3. ↑ «қалқан пішінінің ең ежелгісі үшбүрышты төменге тарылған түрі болып саналады. Бұл — нормандық немесе варягтық қалқан.» Похлёбкин В. Халықаралық бейнелеме және эмблематика сөздігі. қалқан.
  4. ↑ «Варяг қалқаны — ұшбұрышты қалқанның дәстүрлі атауы.» «Геральдикум».
  5. ↑ «Үшкіртүпті үшбұрыш қалқан көбінесе ескі елтаңбаларда кездеседі және мұндай қалқан түрін нормандық қалқан деп атайды.». Ивлев С. А. Елтаңбалар және геральдика. Мұрағатталған 11 сәуірдің 2018 жылы.
  6. ↑ «XIII мыңжылдығының соңына қарай қалқан пішіні тарыла бастады.» Геральдикалық қалқан. Мұрағатталған 4 наурыздың 2016 жылы.
  7. ↑ «Квадрат немесе тіктөртбұрышты негізі үшкірленген қалқанды француз қалқаны деп атайды.». Похлёбкин В. Халықаралық бейнелеме және эмблематика сөздігі. қалқан.
  8. ↑ «Кейіннен жаңа француз қалқаны көп елдердің елтаңбаларын жасауда қолданыла бастады». Ивлев С. А. Елтаңбалар және геральдика. Мұрағатталған 11 сәуірдің 2018 жылы.
  9. ↑ «Испан қалқаны — қалқанның шартты атуы.» «Геральдикум».
  10. ↑ «Пішіні квадрат және төмеңгі жағы сәл шығыңқы болатын дөңгелетілген қалқанды испан қалқаны деп атайды.». Похлёбкин В. Халықаралық бейнелеме және эмблематика сөздігі. қалқан.
  11. ↑ «Испан қалқанлары негізінен Пиреней жартыаралдар елтаңбаларында кездеседі». Ивлев С. А. Елтаңбалар және геральдика. Мұрағатталған 11 сәуірдің 2018 жылы.
  12. ↑ «Тарч — кіші турнирлі қалқан.» «Геральдикум».
  13. ↑ «Негізінен басқа елдерге Германиядан келген қалқан түрі». Похлёбкин В. Халықаралық бейнелеме және эмблематика сөздігі. қалқан.
  14. ↑ «Көгілдір жазықта жебесі тартулы садақ пен неміс қалқаны бейнеленген.». Брест елтаңбасы
  15. ↑ «Неміс — Бейнелі қалқанның шартты атуы.» «Геральдикум».
  16. ↑ Геральдикалық қалқан. Мұрағатталған 22 наурыздың 2013 жылы.
  17. ↑ «Бас жағында қос төңкерілген доғасы бар үшбұрыштықалқан ағылшын елтаңбаларында кездеседі». Ивлев С. А. Елтаңбалар және геральдика. Мұрағатталған 11 сәуірдің 2018 жылы.
  18. ↑ «Сопақ және жұмыртқатәрізді пішінді қалқанлар итальяндық деп аталады.». Похлёбкин В. Халықаралық бейнелеме және эмблематика сөздігі. қалқан.
  19. ↑ «Итальян қалқаны — сопақ қалқанның дәстүрлі атауы.» «Геральдикум».
  20. ↑ «Ромбылы қалқанларды негізінен тек әйел адамдардың елтаңбасынан кездестіруге болады». Ивлев С. А. Елтаңбалар және геральдика. Мұрағатталған 11 сәуірдің 2018 жылы.
  21. ↑ «Домалақ қалқан шығыс қалқаны болып саналады. Ол ежелгеі кезеңнен бастап Азияның барлық елдерінде қолданылған.». Похлёбкин В. Халықаралық бейнелеме және эмблематика сөздігі. қалқан.


Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Қалқан_(геральдика)&oldid=3093346» бетінен алынған