Қаратас мыс-молибден кен орны
Қаратас мыс-молибден кен орны - Қарағанды облысы Шет ауданы, Мойынты темір жол стансасының оңтүстік-батысында орналасқан. Кен орнындағы алғашқы геологиялық барлау жұмыстары (И.П.Русаков) 1930-1952 жылдары жүргізіліп, оның өндірістік маңызы бары анықталды. 1958 жылы жүргізілген кешенді геофизикалық-геологиялық іздеу-барлау жұмыстарының нәтижесінде бұл кентасты ауданда мыс, қорғасын, мырыш, молибденнің бірқатар жаңа кен орындары ашылды. Олардың ішінде мыс және молибденді Қаратас І кен орнының өндірістік маңызы ерекше екендігі анықталды.
Геологиялық құрылысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қаратас мыс-молибден кен орны әр түрлі геологиялық мезгілде пайда болған екі жарылым жүйелерінің қиылысқан түйінінде, интрузия мен кентасты метасоматиттер қалыптасқан алаңда орналасқан. Жыныстар кембрий дәуіріне дейінгі брекчияланған, калийшпаттанған биотитті гнейсті граниттерден, гранодиориттерден түзілген. Олардың бөлшектеніп-үгілген жарылым белдеміне мыс және молибден кентастары шоғырланған. Кен денесі сызбада доға түрінде иіліп, солтүстік-батыстан оңтүстік-батысқа қарай үзіліс жасай созылады. Тік қимасында оның негізгі қалың линзалары (5-45 м) солтүстік-батыс бағытта 400 м тереңдікке дейін күрт (65-85°) құлайды. Мыстың және молибденнің аса бай кен денелері массив, желі және штокверк пішінінде сеппелі кентас линзаларының орталығынлда шоғырланған.
Құрамы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Кен орнының кентас құрайтын басты минералдары: халькопирит, молибденит, пирит, аз мөлшерде магнетит, гематит, сфалерит, галенит. Серіктес элементтері: висмут, рений, селен, теллур, осмий, қорғасын.[1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5