Қорғау

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Қорғау (Защита; protection, security, lock out) — есептеу жүйелерін тұтастай не жекелеген бөліктерін қолдануды немесе оларға қатынас құруды шектеу құралы; программаларға немесе мәліметтерге рұқсатсыз қатынас құрудың заңдылық, ұйымдастыру және техникалық, сондай-ақ программалық сақтық шаралары.

Вирустан қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Вирустан қорғау (Защита от вирусов; virus protection) — машиналық файлдарда компьютерлік вирустардың пайда болуына қарсы қолданылатын программалық құралдар мен шаралар жиынтығы.

Жадты қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жадты қорғау (Защита памяти; memory protection) — жадтың қандай да бір аймағын оны қолданудан сақтайтын программа ішіндегі код.

Жазудан қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жазудан қорғау (Защита от записи; write protection) — мәліметтерді жазу амалын орындау үшін файлға қатынас құруға тыйым салу. Бұл жағдайда мәліметтерді тек оқуға болады.

Жүйені қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жүйені қорғау (Защита системы; file security) — қ. Мәліметтерді қорғау.

Көшіруден қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Көшіруден қорғау (Защита от копирования; copy protection) — дискіге немесе таспаға көшіргізбейтін жүйе. Қорғалған программалы дискіде стандартты құралдармен көшіру кезінде жойылатын кодталған ақпарат (кілт) болады. Кілт болған жағдайда ғана қорғалған программа іске қосыла алды.

Криптографикалық қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Криптографикалық қорғау (Криптографическая защита; cryptographical security) — шифрлау (кодтау) тәсілімен мәліметтерді қорғау.

Қатеден қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қатеден қорғау (Защита от ошибок; error protection) — қателіктерді анықтау және жөндеу кодтарын пайдалану; алдыңғы амалдардың орындалу дұрыстығын тексеру әрекеті; аргументтердің мүмкін мәндерін тексеру.

Мәліметтерді қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мәліметтерді қорғау (Защита данных; data protection (security) — мәліметтерді өңдеу жүйелерінде мәліметтердің даналарына немесе типтеріне қойылған шектеулерді қанағаттандыруға бағытталған ұйымдастырушылық, программалық, техникалық тәсілдер және құралдар.

Оқудан қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Оқудан қорғау (Защита от чтения; write protection) — мәліметтерді оку үшін файлға қатынас құруға тыйым салу. Бұл жағдайда мәліметтерді тек жазуға болады.

Пайдаланушылардың құқын қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Пайдаланушылардың құқын қорғау (Защита прав пользователей) — программалар мен мәліметтерге қажетті уақытта кедергісіз қатынас құруға және олардың мәліметтерін басқа адамдардың пайдалануынан сақтандыруға бағытталған ережелер, әдістер мен құралдар жиынтығы.

Парольмен қорғау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Парольмен қорғау (Защита паролем(с помощью пароля); password protection) — мәліметтерге қатынас кұру үшін пароль енгізуді талап ететін мәліметтерді қорғау тәсілі.[1]

Ішкі сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған, түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5