Қылшалар тұқымдасы
Навигацияға өту
Іздеуге өту
| Қылшалар тұқымдасы | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||
|
Қылшалар тұқымдасы (лат. Ephedraceae)[1] - ашық тұқымдылар, қос жарнақты бұта немесе ағаш.
Ботаникалық сипаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Биіктігі 2-7 см-ден 1-8 м-ге дейін жетеді.
- Тарамдалған бұтақтары және қабыршақты жапырағы бар.
- Гүлдері әдетте қос үйлі, сирек бір үйлі.
- Тозаңдық масағы сағақсыз немесе бағана тәрізді сағағы болады. Оны айнала жабын тәрізді гүл жапырағы жұптаса орналасқан. Тозаңдығының бас жағында кішкене саңылауы бар. Жемістенген аналық масағы гүлшоғырына топтасады, сағақты немесе сағақсыз. 1-3 тұқым бүршігінің сыртында екі жамылғысы бар, оны айнала 2-4 жұп гүл жапырағы қоршаған. Тұқым бүршігінің сыртқы жамылғысының жоғарғы жағы ашық, ішкі жамылғысы тік немесе иілген түтік болып бітеді.
- Піскен жемісі сары немесе қызыл етті жалған жидек.
- Тұқымы - эндоспермалы және 2 тұқым жарнағы болады.
Өсетін жері мен таралуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Оңтүстік және Орта Азия, Иран елдерінде, Қытайдың Қашқария, Тибет аймақтарында, Еуропаның оңтүстігінде, Қырым түбегінде, Кавказ, Солтүстік Америка елдерінде, Моңғолия жерінде, Ресейдің Қиыр Шығыс аймағында, Гималай тауларында, Қытайдың батысында кездеседі. Қазақстанда 1 туысы, 7 түрі өседі.
Қолданысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қылшалар тұқымдасының кей түрлері дәрілік өсімдіктер, құрамында эфедрин, псевдоэфедрин болғандықтан ревматизмге, ас қорыту жүйесі нашарлағанда, медицинада дәрі ретінде және халық медицинасында қолданылады.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5