Құмдыкөл алмас кен орны
| Құмдыкөл алмас кен орны | |
| Ел |  Қазақстан |
| Аймақ | Ақмола облысы |
Құмдыкөл алмас кен орны – Көкшетау қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 30 км, Құмдыкөл көлінің жағалауында (Ақмола облысы, Бурабай ауданы) орналасқан.
Геологиялық құрылымы мен сипаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Кен орнының геологиялық құрылымы солтүстік-шығысқа қарай 15-20° созылып жатқан құмдыкөл шоғырын құрайтын тау жыныстарынан тұрады. Кентасты белдемде тау жыныстары қарқынды қатпарланып, метасоматикалық өзгерістреге ұшыраған. Мұнда әр түрлі жастағы бірнеше жарылымдар жүйесі анықталған. Солтүстік-шығыс бөлігінде тектонобластит басым. Шығыс және солтүстік-шығыс бағыттағы жарылымдар жүйесі алмасты тау жыныстарын мигматиттерден шектесе, оңтүстік-батыс телімдерінде тараған кентастар шығыс, солтүстік-шығыс бағыттағы жырылымдар солтүстік, солтүстік-шығысқа қарай созылған метасоматиттерді кесіп өтеді. Солтүстік-шығыс қанаттан оңтүстік-батыс қанатқа қарай 300 м-ден 50 м-ге дейін тараған кентас белдемі сына тәрізді
Кендегі алмас құрамы мен сипаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Кентаста алмастың таралуы бірқалыпты емес. Алмас кристалдарының көбі гранатта, ал биотит, пироксендерде, амфиболдарда, кварц, цоизит, мусковиттерде мөлшері аз. Құмдыкөл алмас кенінің алмастары кимберлит, лампроит сияқты магмалық тау жыныстарымен байланысты кен орындарының алмастарынан ұсақтығымен және сырт пішінімен ерекшеленеді. Ірілеу алмас кристалдары өте сирек. Олар көбінесе қаңқа, куб, крест, қатпар, сфероид, қорап тәріздес болып келеді. Алмас кристалдарының 85% мөлшері 50 мкм-ден аспайды. Кентастағы алмастың орташа мөлшері 23 карат/т, графиттікі 5,3 кг/т.[1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: Қазақ энциклопедиясы ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5