Құмжота
| Ауыл | |
| Құмжота | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Облысы | |
| Ауданы | |
| Ауылдық округ | |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
42°58′40″ с. е. 71°24′10″ ш. б. / 42.97778° с. е. 71.40278° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°58′40″ с. е. 71°24′10″ ш. б. / 42.97778° с. е. 71.40278° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
▲3603 адам (2021) |
| Сандық идентификаторлары | |
| Телефон коды |
+7 72637 |
| Автомобиль коды |
08 |
Құмжота шекарасы
| |
Құмжота — Жамбыл облысы Байзақ ауданы, Бурыл ауылдық округінің құрамындағы ауыл.
Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Аудан орталығы – Сарыкемер ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 7 км-дей жерде, боз жусан, баялыш, күйреуік басым өскен бозғылт қоңыр, сұр топырақты шөлейт белдемде орналасқан.
Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2017 жылы Құмжотаға 30-дан аса ұлт өкілінен құралған 13 мыңға жуық тұрғын қоныстанған.[1]
2017 жылы халық саны 12228 болатын болса, оның ішінде 14-29 жас аралығында жастар саны 2589 адам, жалпы халық санының 21.2 пайызын құрады.[2]
Жынысына қарай ерлер саны – 1348, әйелдер саны – 1241.[1]
Жас ерекшелігіне қарай – 14-18 аралығында – 487, 19-24 жас аралығы – 1240 адам, 25-29
аралығында – 862 адам тіркелген.[1]
| 1999 | 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 3028 | ▲3603 | ▲4334 | 120,3 | 1766 | ▲2196 | 124,3 | 1837 | ▲2138 | 116,4 |
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ауыл 1961–1997 жылдары Ровное көкөніс-сүт кеңшарының бөлімшесі болып келді. Оның негізінде 1997 жылдан Құмжотада өндірістік кооператив, ЖШС және бірнеше шаруа қожалықтары құрылды.
Бұл атау бұдан басқа тағы Бурыл ауылдық округіндегі Бурыл ауылындағы көше атауына және Меркі ауданындағы тау тәріздес төбешіктің атына берілген[5].
Инфрақұрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Құмжота ауылында 2 жалпы білім беретін мектеп (Ы. Алтынсарин атындағы орта мектеп), 1 өнер мектебі, 3 балабақша (Балауса бөбекжай бақшасы), 1 шағын орталық, отбасылық- дәрігерлік амбулатория, клуб, кітапхана секілді мекемелер жұмыс істейді.[2]
Бұл ауылдан шыққан Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне арналған «Жеңіс» саябағы бар. Саябақты қалпына келтіру мақсатында қоршауы жаңартылып, айналасына ағаш отырғызылып тұрады.[1]
Ауылдың құрамдас бөліктері (шағын аудан, көшелері):[6]
- «Талас» шағын ауданы
- Бөбек ата көшесі
- Жамбыл көшесі
- Абай көшесі
- Даңғыл ата көшесі
- Даңғыл ата көшесінің бұрылысы
- Ауэзов көшесі
- Жолдыбай ата көшесі
- Жайдарбек көшесі
- Битаева көшесі
- Қалматаева көшесі
- Жайлауова көшесі
- Әлмырза көшесі
- Айтжанова көшесі
- «Нұр» иіні
Шаруашылығы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазіргі таңда ауылда 193 шаруа қожалығы бар. Олардың басым бөлігі мал өсірумен айналысады. Ауылдағы егістіктің түсімі де жаман емес. Су каналдарының тазалануынада көңіл бөлінеді[2].
- Шаруақожалықтар саны – 193;
- Жалпы жер көлемі – 6094 га;
- Ауыл шаруашылық жер көлемі – 5164 га;
- Айдалмалы жер – 2379 га; суармалы жер – 2785 га; жайылым жер – 229 га[2].
Егін шаруашылығы бойынша: Күздік бидай – 500 га, мақсары – 500, арпа – 600, жүгері – 310, көкөніс – 1050, бақша – 50, қант қызылшасы – 341,7, картоп – 70, жоңышқа – 1605[2].
Мал шаруашылығы бойынша: Мүйізді ірі қара – 3090; қой, ешкі – 9500; жылқы – 965; шошқа – 220; құс – 5800[2].
Табиғаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жер бедері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ауыл жерінің топырағы сұр, солтүстігінде құмды, оңтүстігінде бозғылт қоңыр топырақты. Батысына қарай жоталар орналасқан. Аумағындағы Талас және Көделі өзендері, салалары мен тармақтары оңтүстіктен солтүстікке қарай ағады.
Климаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Құмжота ауылында ауаның орташа температурасы қаңтарда – 6-9°С, шілдеде – 23-26°С аралығында. Жауын-шашынның орташа жылдық мөлшері – 150-300 мм құрайды.
Флорасы мен фаунасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жусан, еркекшөп, көкпек, бұйырғын, күйреуік, жыңғыл, сексеуіл, өзен бойында қамыс, құрақ өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, қоян, суыр, борсық, жабайы шошқа, ақбөкен, сарышұнақ, аламан тышқаны, құстардан дуадақ, құр, көкқұтан, қырғауылды кездеседі. Өзендерінде сазан, алабұға, шортан, шабақтың бірнеше түрі кездеседі.
Проблемалары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ауыл тұрғындарына ауыз су, ағын су, электр энергиясы мен газдың тартылмағаны, ауыл жолдарының нашар жағдайы мен медициналық қызмет көрсету сынды жағдайлар басты мəселеге айналған[1].
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ a b c d e М. Әлімхан. Байзақ ауданы. Арай жастар газеті. 2017 жыл [1] Мұрағатталған 10 сәуірдің 2021 жылы.
- ↑ a b c d e f Цифрландырылған ақпараттық орталық. Жамбыл облысы. 2018 жыл. [2] Мұрағатталған 10 сәуірдің 2021 жылы.
- ↑ 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том
- ↑ 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- ↑ Atau.kz Ономастикалық электрондық базасы. 2011-2019. [3] Мұрағатталған 10 сәуірдің 2021 жылы.
- ↑ Жамбыл облысы Байзақ аудандық мәслихатының 2014 жылғы 16 мамырдағы № 30-2 шешімі. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің ақпараттық-құқықтық жүйесі. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі. 2014 жыл.[4]
| ||||||