Әл-Муталаммис
Әл-Муталаммис (?-569). Бахрейннен шыққан жаһилиет дәуірінің шайыры. әл-Муталаммис (المتلمس) Жарир ибн Абдул Масих. Тарафа ибн әл-Абдтың нағашысы. Толық есімі Жарир ибн Абдул Ғузза әл-Дабағи Бәни Дубайға ибн Малик тайпасынан. Хираның патшасы Амр ибн Һиндтің заманында өмір сүрген. Әкесі Абдул Ғузза. Муталаммис пұтпарас семьяда туылғанымен кейін христиан дінін қабылдаған.[1].
Өмірінен қызықты деректер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Амр ибн Һинд Муталаммис пен жиені Тарафаға ашуланып Бахрейнге бір іспен жұмсайды. Бахрейндегі әл-Мукағбир есімді адамына хат алып баруын өтінеді. Екеуенің қолына екі хат беріп, шығарып салады. Хатып алып шыққан Муталаммис Амрдің әрекетінен күмәнданып жиеніне хатты оқы дейді. Дегенмен Тарафа оқудан бас тартады. Жиеніне оқыта алмаған Муталаммис жол бойында Хиралық бір жас баланы кезікітіріп, соған оқытады. Хаттың ішінде Муталаммисті өлтір деп жазылған екен. Бұны естіген Муталаммис Тарафаға қарап саған солай жазылған шығар ашып оқып көрелік дейді. Тарафа келіспейді. Осы жерден екеуі айырылады. Дегенмен Тарафа Бахрейнге жеткен соң өлтіріледі. Екеуінің де хаттарының мәтіні бір болған екен.
Тарафа Бахрейнге жетке соң Амр ибн Һиндке бағынышты әл-Мукағбирдің қолынан қаза табады. Кей жерде Тарафаны өлтірген адам Рабиғ ибн Жаусара немесе Рабиға ибн әл-Харис әл-Абди деп келген. Ал Муталаммис Ирак жеріне Шам еліне қоныс аударып сол жерде қартайғанша өмір сүреді. Осы аймақта һижреттен бұрын 42 жылы шамамен 570 ж. қайтыс болады. [2].
Муталаммистің шығармалары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- «Ашғарул Муталаммис» (Муталаммистің поэзиясы). 1903 ж. К.Воллерстің басшылығымен кітап етіп жарияланған.
- Диуанул Муталаммис. әл-Асмағи жинақтаған.
- Шарх диуанул Муталаммис. Әбу Убайда Муғмар. Каир.