Әл-Худжуири

әл-Худжуири, Әбу-л-Хасан Әли б. Осман әл - Ғазнауи әл-Жуллаби (туған жылы белгісіз - 1072/77 жылы шамамен өлген) - парсы әдебиетіндегі тұңғыш сопылық еңбектердің авторы. Бұл еңбекте сопылардың тарихы мен болмысы, дүниетанымы мен тәжірибесі жүйелі түрде баяндалған. Ол Әбу-л-Фадл Мұхаммед б. әл-Хасан әл-Хутталани және Әбу-л-Абабс Ахмад б. Мұхаммед аш-Шаккани сынды ірі дін ғұламаларынан дәріс алды. әл-Худжуири өмірінің дейін кезбе-дәруіштікпен еткізді, мұсылман елдерін Ферғанадан Хузистанға,. Үндістаннан Сирияға дейін шарлады. Ол өмірінің соңғы кұндерін Лахорда өткізіп, сонда өзінің бізге жеткен жалғыз еңбегі (он шығармасынан) - «Кашф әл-махд-жуб ли-абрар әл-кулубты» жазды. Бұл шығарманы жазу барысында әл-Худжуири мистицизм жөнінде араб тілінде жазылған жиырмаға тарта еңбекті пайдаланды. әл-Худжуири суфизм ережелері жүйесін бар қырынан танытуды өз алдына мақсат етіп қояды, оның доктринасын методика түрде баяндап және саралай береді. Кез-келген мәселені талдағанда ол өзінен бұрынғы авторлардың пікірін келтіре отырып, өз түйінін ең соңында айтады, болжамдарын өз өмір тәжірибесінен алған мысалдармен толықтырып отырады. Кашф әл-махджуб парсы сопылық әдебиетіне үлкен ықпалын тигізді. Бұл еңбекке Аттар (Тазкират әл-әулийа) мен Жәмидің (Нафахат әл-унс) және басқа авторлардың сілтеме жасағанын аңғаруға болады.