Абдыра

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Абдыра (Әбдіре)— үй бұйымдары мен ұсақ бағалы заттарды сақтайтын, көлемі үлкендеу, үстіңгі қақпағы, бүйірлерінде бірнеше суырмалары (қобдишалары) бар үй жиһазы. Құрылымында бірнеше өзіндік ерекшеліктері бар: сыйымдылығы үлкен абдыра горизонталды түрде қақ ортасынан тақтайшамен екі бөлікке бөлінеді. Оның үстіңгі үлкен бөлігі жалпақ қақпақпен жабылып, ортасында құлып (ілмелі) салатын бастырма және құлып салатын тайпақ орнатылады. Ол тетікті айдаршық немесе кекіл деп атайды. Ал астыңғы бөлігіне бірнеше қорапша тәрізді суырмалы қобдишалар салынады. Кейде, оған ойып салған (жасырын) құлып орнатылады. Мұндай суырмалы қобдишалар бет жағына (алдына) және екі жақ бүйіріне (жанына) де орнатылады.

Абдыра кебеженің үлкен түріне жатады. Абдыраның төрт аяғы - оның сұлбасының ерекшелігі. Олардың арасы қалыңдығы бір елідей сүргіленген тақтайдан қиюластырылып мүйізден, ағаштың шайырынан жасалған желіммен жымдастырып, желімделеді. Абдыраның бетімен екі бүйірін оймыштап, түрлі өрнек, бедер салып әшекейлейді.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2