Люсьен Леви-Брюль

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Люсьен Леви-Брюль (1857 ж. 10 сәуір – 1939 ж. 13 наурыз) - француздық этнолог және философ. Оның ғылыми зерттеуінің басты бағыты - алғашкы қауымдық санамен (жабайы) қазіргі еуропалық рационализмге тән, ойлау жүйесінің айырмашылығын зерттеу. Ол алғашқы қауымдық сана негізінен ұрпақтан ұрпаққа жеткізілетін «ұжымдық түсінікке» дәстүрге бағытталғандығын айтқан.[1]

Отбасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әйелі-Элис Луиза-Брюль (1859-1935) — интеллектуалды отбасынан шыққан. Оның ағасы, әлеуметтанушы Анри Брюль (1858-1927), Францияның Бас раввині Цадок Канның (1839-1905) қызы Берте канға үйленген (олардың археолог және шығыстанушы қызы Одетта Моно — Брюль (1906-1972), биохимик Жак Моноға үйленген); Бертаның әпкесі Хелен Кан Париждің бас раввиніне үйленген (1933-1939) және Франция (1939-1950) Джулиен Вайл (1873-1950); Аннаның тағы бір әпкесі Францияның Бас раввині (1920-1939) Израиль Левидің (1856-1939) әйелі болды. өнертанушы және археолог жиен Адриен Дэвид Брюль (1902-1973); тарихшы және ғылым философы жиен Хелен Мецгер (1889-1944, Освенцимде қайтыс болды). Ұлы-заңгер және әлеуметтанушы Исаак Анри Леви-Брюль (1884-1964), заң профессоры. Дәрігер ұлы Леон Марсель Леви-Брюль (1883-1944), Освенцимде отбасымен бірге қайтыс болды. Ұлы-инженер-химик Жан-Пол Леви-Брюль (1890-1960).

Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Люсиен Леви Парижде, Лотарингиядан шыққан еврей отбасында дүниеге келген (Меца және Сен-Дье-де-Вож). Оның әкесі Сильван Леви (1830-1915) саудагер болған; анасы Эрнестина Леви (Бернард; 1832-1939) үй шаруасындағы әйел болған. Бай зергер Дэвид Брюльдің (1822-1901) отбасынан шыққан Элис Луиза Брюльге үйленіп, екінші фамилиясын алды.

Жоғары қалыпты мектепті философия бойынша агрегат дәрежесімен бітірген.

Сорбоннада қазіргі философия тарихы кафедрасын атқарды. Париж университетінің этнология институтының негізін қалаушы. Ол философ ретінде бастады, алғашқы еңбектері неміс философиясының даму тарихына арналған, Джеймс Фрейзердің еңбегімен танысқаннан кейін "Алтын тармақ" антропологияға қызығушылық танытты. Әдістеме, проблемаларды қою принциптері бойынша әлеуметтанушы Эмиль Дюркгеймнің шәкірті болды. Позитивист. Ол сондай-ақ "жауапкершілік идеясы" трактатында (l ' idee de responsabilite; 1884) сілтеме жасай отырып, жауапкершілік ұғымының философиялық дамуын бастады.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Философия/жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, 2006. ISBN 9965-808-82-1