Мырза Абду-л-Қадыр Бедил

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Мырза Абду-л-Қадыр Бедил
عبدالقادر بیدل
Лақап аты

Бедил

Туған күні

1644 (1644)

Қайтыс болған күні

1721 (1721)

Шығармалардың тілі

парсыша

Мырза Абду-л-Қадыр Бедил (Mawlānā Abul-Ma'āni Mirzā Abdul-Qādir Bīdel , парсы: مولانا ابوالمعانی عبدالقادر بیدل‎; өзб. Мирзо Абдулқодир Бедил), Бидел Дехлави деген атымен де белгілі (1642, Бенгал–1720, Дели) - өзбек ұлтындағы парсы тілінде жазатын ақын, философ, ойшыл[1][2][3]

Әскери отбасында туып өскен. Парсы тілінде жазған. Үндінің көп жерін жаяу аралап, көрген-білгенін өз шығармасына өзек еткен. Бедилдің поэзиялық (20 мың жолдай өлең), прозалық мұрасы өте бай. Оның өмірінің кезбешілік кезеңдерін баяндайтын негізгі шығармалары: "Таңғажайып тұмар" (1669), "Ұлы мұхит" (1681), Сонымен бірге Бедил - "Төрт басқыш" атты мемуардың және "Таным" (1711-12) деген философиялық-дидактикалық шығарманың авторы. Бедил шығармаларында жауыздық пен әділетсіздікке қарсылық білдіріп, адамгершілікті, ғылымды уағыздайды. Бедил шығармашылығы тәжік, өзбек әдебиеттерінің дамуына игі әсерін тигізді[4].

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Allworth Edward, The modern Uzbeks from the fourteenth century to the present: a cultural history, Hoover Press, 1990, p.74

    His family in Putna (Azimabad) was descended from Uzbeks who had evidently migrated to Hindustan much earlier

  2. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/556016/South-Asian-arts/65196/Persian?anchor=ref532393

    The greatest poet of the Indian style, however, was ʿAbdul Qādir Bēdil, born in 1644 in Patna, of Uzbek descent

    .
  3. Mirza Abdul-Qader Bedil biography and peoetry
  4. Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 2 том, 230 бет