Томас Вудро Вильсон

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Томас Вудро Вильсон
ағылш. Thomas Woodrow Wilson
Томас Вудро Вильсон

28-ші Америка Құрама Штаттарының Президенті
Лауазымы
Ту
Ту
АҚШ президенті
Ту
Ту
4 наурыз 1913 — 4 наурыз 1921
Вице-президент Томас Маршалл
Ізашары Уильям Тафт
Ізбасары Уоррен Гардинг
Ту
Ту
Нью-Джерси штатының губернаторы
Ту
Ту
17 қаңтар 1911
Ізашары Джеймс Филдер
Ізбасары Джон Форт
Өмірбаяны
Партиясы Демократиялық партия
Діні пресвитерианство
Әкесі Джозеф Вильсон
Анасы Джанет Вудро
Жұбайы Эллен Акссон Вильсон (1--ші әйелі)
Эдит Гальс Вильсон (2--ші әйелі)
Марапаттары
Нобель сыйлығы Бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығы (1919)
Үлгі:Ақ бүркіт ордені (Польша, 1921—1939)

Томас Вудро Вильсон (қараша 28, 1856 – ақпан 3, 1924) АҚШ-ның 28-ші президенті, 1913 - 1921 жылдар аралығында басқарды. Алғашында прогрессивті қозғалыс басшысы, кейін келе 1902 - 1910 жылдары Принстон университетінің президенті лауазымдарын атқарады, кейін келе Нью-Джерси штатының басшысы болып тағайындалды, 1911 - 1913жж.

Балалық шағы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Томас Вудро Вилсон Стоунтонда (Вирджиния), теология ғылымдарының докторы Джозеф Уилсон (1822-1903) мен Джанет Вудроу (1826-1888) дүниеге келген. Анасының тегі оның екінші (және одан әрі — бірінші) есімі болды. Вудро Вилсонның тамырларында шотландтық және ирландиялық қан басым болды. Оның әкесі мен әжесі 1807 жылы Страбан қаласынан (Тирон округі, Солтүстік Ирландия) АҚШ-қа қоныс аударды. Томас Вудро Вилсон оқуда қиындықтарға тап болып, шамамен 12 жасқа дейін оқуды үйренбеді. Содан кейін ол стенографияны игерді және оқудағы артта қалушылықтың орнын толтыруға көп күш жұмсады.

1873 жылы Солтүстік Каролинадағы Дэвидсон колледжіне түсіп, пресвитериан шіркеуінің министрлерін дайындады. Сол жылы Вудро Колумбияның алғашқы пресвитериан шіркеуіне қосылып, өмірінің соңына дейін оның мүшесі болып қала берді. 1874 жылдың жазында ауруына байланысты ол колледжден кетіп, Уилмингтонға (Солтүстік Каролина) қоныстанды.

1879 жылы Уилсон Виргин университетінің заң мектебіне оқуға түсті, бірақ 1880 жылдың аяғында денсаулығына байланысты үйіне Уилмингтонға кетті, онда ол өзін-өзі жұмыспен қамтыды.

Бірінші Президенттік мерзім (1913-1917)[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бірінші Президенттік мерзім ішінде Вудроу Уилсон "Жаңа Бостандық" саясаты аясында экономикалық реформалар жүргізді-Федералды резервтік жүйені құру, банктік реформа, монополияға қарсы реформа, сыртқы саясатта бейтарап ұстанымға ие болды, елді Бірінші дүниежүзілік соғысқа кіргізбеуге тырысты.

Екінші президенттік мерзім (1917-1921)[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Екінші президенттік мерзімде Уилсон өзінің күш-жігерін АҚШ 1917 жылы 6 сәуірде, Уилсонның екінші президенттік мерзімі басталғаннан кейін бір айдан сәл астам уақыт өткен Бірінші дүниежүзілік соғысқа бағыттады.

Ескертпелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Cooper J. M. Woodrow Wilson // Encyclopædia Britannica