Сарқан өзені: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Ақсу өзені (Алматы облысы) → Ақсу (өзен, Алматы облысы) (2) using AWB
Өңдеу түйіні жоқ
34-жол: 34-жол:
==Географиялық орны ==
==Географиялық орны ==
[[Алматы облысы]]ның [[Сарқан ауданы]] жерімен ағады. Ұзындығы 90 км. Су жиналатын алабы 704 км<sup>2</sup>.
[[Алматы облысы]]ның [[Сарқан ауданы]] жерімен ағады. Ұзындығы 90 км. Су жиналатын алабы 704 км<sup>2</sup>.

== Сипаттамасы ==
Сарқан өзенінің бастауы [[Жоңғар Алатауы|Жоңғар (Жетісу) Алатауының]] солтүстік беткейіндегі мұздықтар аймағында теңіз деңгейінен 3000 метр биіктікте орналасқан. Өзен Жетісу Алатауы жотасындағы Қарасарық асуының жанында, Алағырды жотасынан басталады және Қарасарық, [[Сарқан]] және [[Ақшығанақ]] үш тармағының қосылуынан пайда болған. Өзеннің жалпы ұзындығы [[Ақсу (өзен, Алматы облысы)|Ақсу өзенімен]] қосылғанға дейін 95 км құрайды, оның 50 км-ге жуығы тауда. Мұздық, қар, жаңбыр және жер асты суларымен қоректенеді. [[Балқаш]]-[[Алакөл]] қазаншұңқырларына шыққан кезде өзен суы негізінен ауыл шаруашылық қажеттіліктеріне бөлшектеледі және Ақсу өзеніне аз мөлшерде жетеді. Өзен бассейнінде, алқапқа шығу жолында Сарқан қаласы орналасқан.


==Бастауы ==
==Бастауы ==
40-жол: 43-жол:
== Гидрологиясы ==
== Гидрологиясы ==
Аңғарының ені 300 - 500, кейде 1500 м-ге дейін жетеді. Арнасы қиыршықтасты, жиегі түйетайлы, биіктігі 3,5 - 4 м. Мұздық (35 - 40%), жауын-шашын (10 - 45%), жер асты (45 - 50%) суларымен толысады. [[Мамыр]] айында тасып, су деңгейі 2 м-ге дейін көтеріледі. Өзен бойында [[Сарқан]] қаласынан төмен 10 канал салынған. Өзен суы егін суғаруға, шаруашылық мұктаждықтарына пайдаланылады.<ref>Атамекен Географиялық энциклопедия. Алматы 2011 ISBN 9965-893-70-5</ref>
Аңғарының ені 300 - 500, кейде 1500 м-ге дейін жетеді. Арнасы қиыршықтасты, жиегі түйетайлы, биіктігі 3,5 - 4 м. Мұздық (35 - 40%), жауын-шашын (10 - 45%), жер асты (45 - 50%) суларымен толысады. [[Мамыр]] айында тасып, су деңгейі 2 м-ге дейін көтеріледі. Өзен бойында [[Сарқан]] қаласынан төмен 10 канал салынған. Өзен суы егін суғаруға, шаруашылық мұктаждықтарына пайдаланылады.<ref>Атамекен Географиялық энциклопедия. Алматы 2011 ISBN 9965-893-70-5</ref>

== Ескертулер ==
* [http://kz.zhetysu.travel Алматы облысы туризм басқармасының ресми сайты]
* [[Жетісу Алатауы]]
* [https://visitkazakhstan.kz/kk/guide/information/8/10/ Балқаш]


== Дереккөздер ==
== Дереккөздер ==

01:37, 2020 ж. мамырдың 7 кезіндегі нұсқа

Сарқан өзені
Сипаттамасы
Ұзындығы 90 км
Су алабының
ауданы
704 км²
Су алабы Балқаш көлі алабы
Су ағысы
Бастауы Жетісу Алатауының солтүстік беткейіндегі мұздық
 • Биіктігі 3400 м
 • Координаттары 45°03′05″ с. е. 80°00′55″ ш. б. / 45.05139° с. е. 80.01528° ш. б. / 45.05139; 80.01528 (G) (O) (Я) (T)
Сағасы Ақсу өзені
 • Координаттары 43°32′55″ с. е. 79°33′54″ ш. б. / 43.54861° с. е. 79.56500° ш. б. / 43.54861; 79.56500 (G) (O) (Я)Координаттар: 43°32′55″ с. е. 79°33′54″ ш. б. / 43.54861° с. е. 79.56500° ш. б. / 43.54861; 79.56500 (G) (O) (Я) (T)
Орналасуы
Ел Қазақстан
Аймақ Алматы облысы Сарқан ауданы

Сарқан - Балқаш көлі алабындағы өзен.

Географиялық орны

Алматы облысының Сарқан ауданы жерімен ағады. Ұзындығы 90 км. Су жиналатын алабы 704 км2.

Сипаттамасы

Сарқан өзенінің бастауы Жоңғар (Жетісу) Алатауының солтүстік беткейіндегі мұздықтар аймағында теңіз деңгейінен 3000 метр биіктікте орналасқан. Өзен Жетісу Алатауы жотасындағы Қарасарық асуының жанында, Алағырды жотасынан басталады және Қарасарық, Сарқан және Ақшығанақ үш тармағының қосылуынан пайда болған. Өзеннің жалпы ұзындығы Ақсу өзенімен қосылғанға дейін 95 км құрайды, оның 50 км-ге жуығы тауда. Мұздық, қар, жаңбыр және жер асты суларымен қоректенеді. Балқаш-Алакөл қазаншұңқырларына шыққан кезде өзен суы негізінен ауыл шаруашылық қажеттіліктеріне бөлшектеледі және Ақсу өзеніне аз мөлшерде жетеді. Өзен бассейнінде, алқапқа шығу жолында Сарқан қаласы орналасқан.

Бастауы

Жетісу Алатауының солтүстік беткейіндегі биіктігі 3400 м мұздықтан басталып, Көкжайдақ ауылы тұсында Ақсу өзеніне кұяды.

Гидрологиясы

Аңғарының ені 300 - 500, кейде 1500 м-ге дейін жетеді. Арнасы қиыршықтасты, жиегі түйетайлы, биіктігі 3,5 - 4 м. Мұздық (35 - 40%), жауын-шашын (10 - 45%), жер асты (45 - 50%) суларымен толысады. Мамыр айында тасып, су деңгейі 2 м-ге дейін көтеріледі. Өзен бойында Сарқан қаласынан төмен 10 канал салынған. Өзен суы егін суғаруға, шаруашылық мұктаждықтарына пайдаланылады.[1]

Ескертулер

Дереккөздер

  1. Атамекен Географиялық энциклопедия. Алматы 2011 ISBN 9965-893-70-5