Аджикабул (көл)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Аджикабул
әз. Hacıqabul
Морфометрия
Өлшемі6 × 3 км
Ауданы16 км²
Тереңдігі5 м
Гидрология
Судың мөлдірлігі0,06-2,5 м
Су алабы
Құятын өзенКура
Орналасуы
39°59′46″ с. е. 48°55′38″ ш. б. / 39.9961° с. е. 48.9271° ш. б. / 39.9961; 48.9271 (G) (O) (Я)Координаттар: 39°59′46″ с. е. 48°55′38″ ш. б. / 39.9961° с. е. 48.9271° ш. б. / 39.9961; 48.9271 (G) (O) (Я) (T)
Ел Әзербайжан
АуданАджикабул ауданы
Аджикабул (көл) (Әзербайжан)
Аджикабул

Аджикабул көлі (әз. Hacıqabul) — Әзірбайжандағы Аджикабул ауданы мен Ширван қаласының аумағында орналасқан көл. Бакуден оңтүстік-батысқа қарай 120 км жерде, Кура өзенінің төменгі ағысының сол жағалауында орналасқан.[1]

Сипаттамасы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аджикабул - Әзірбайжан Республикасындағы Кура-Аракс ойпатында орналасқан үлкен көл. Көл белгілі бір геологиялық кезеңде Каспий теңізінің табиғи тартылуынан пайда болған. Көлдің ені-3 км, ал максималды ұзындығы - 6 км. және өте терең емес, тереңдігі 5 м-ге жетеді. Жалпы ауданы шамамен 1668 га құрайды. Көл арнайы канал арқылы Кура өзенінің суларымен қоректенеді. Судың орташа температурасы 5°- тан 28,5° - қа дейін, судың мөлдірлігі 0,06-2,5 м аралығында.[2] Кура өзенінің көктемгі тасқыны көл ауданындағы суды көбейтеді. Қыста қатпайды. Бұл қоныс аударатын құстардың қыстайтын орны ретінде үлкен маңызға ие.[3]

Аджикабул көлінің атауы туралы көптеген пікірталастар бар. Көлге Меккеге қажылық жасаған қажылардың бірінің аты берілген болуы мүмкін. Басқа нұсқа бойынша, атаудың түбірі түріктің «аджи» сөзінен шыққан, ол «ащы» дегенді білдіреді. Ауданда ұқсас атауы бар көлдер өте көп кездеседі.[4]

Айналасында қамыстар өскен. Ашық кеңістіктерде шабындықтар бар, ол жерлерден жылыған суға түсуге немесе балық аулауға болады. Табиғи көрікті жерлердің ішінен Харам тауы тамаша көрініс алаңы болып табылады. Бұл сонымен қатар тарихи ескерткіш, өйткені одан циклопиялық тастардың үйінділері табылған. Олардың кейбіреулері ежелгі петроглифтермен безендірілген.[5]

Өсімдіктері мен жануарлары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Су өсімдіктерінен қоға, тростник, қамыс, сарғалдақ, мүйізжапырақ кездеседі. Көлдің кәсіпшілік балықтарынан сазан, жайын, шортан, көксерке, ақ амур тіршілік етеді.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. https://what-a.info/2014811/1/adzhikabul-ozero.html Мұрағатталған 16 шілденің 2021 жылы. Аджикабул (озеро)
  2. https://www.votpusk.ru/country/dostoprim_info.asp?ID=4630(қолжетпейтін сілтеме) Озеро Гаджикабул
  3. https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1276908 Аджикабул (озеро)
  4. https://esliustal.ru/az/puteshestviya/ozero-gadghikabul-opisanie-i-foto-azerbaydghan-gorod-ne Озеро Гаджикабул описание и фото. Азербайджан:
  5. https://zen.yandex.ru/media/gotonature/ozera-azerbaidjana-5d9b3403ec575b00b0155160 Озера Азербайджана