Айғақ (заң)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Айғақ — қылмыстық немесе азаматтық істі дұрыс шешу үшін маңызды, заңды жолмен алынған мән-жайлар туралы нақты деректер. Айғақтар “тікелей” және “жанама” болып бөлінеді. Айғақтардың әр түрінің ерекшеліктерін ескере отырып, оларды жинаудың, анықтау мен тексерудің қағидалары заңмен белгіленген. Дәстүрлі сот билігінде: айғақ — маңызды іс жүргізу нышандарының бірі. Айғақ берушіні сот кез келген тараптан шақыра алады. Болған қылмыстық іс-әрекет туралы көрген-білген дерегін бұлжытпай айтып беру әрбір мұсылманның парызы саналған. Күштеу, мәжбүрлеу арқылы айғақ тартуға тыйым салынған. Жалған айғақ берушілер жазаланған. Мысалы, дәстүрлі сот билігі бойынша зинақорлық жасады деп айып тағылған кезде 4 куәгердің 3-еуі — шын, 4-іншісі өтірік айғақ болса, онда бәрі бірдей жазаланады. Басқа қылмыстық іс-әрекеттерді анықтауда екі айғақ беруші жеткілікті саналған. Тегі таза, өзі әділ, мінезі байсалды адамның берген айғағы, сондай-ақ естігенін айтушының емес, көзімен көрушінің айғағығы жоғары бағаланған.

Дереккөздер:[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қазақ энциклопедиясы I том