Алақұрт

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Алақұрт

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Буынаяқтылар
Табы: Жәндіктер
Сабы: Siphonaptera
Тұқымдасы: Vermipsyllidae
Тегі: Vermipsylla
Түрі: V. alakurt
Екі-есімді атауы
Vermipsylla alakurt

Алақұрт (лат. Vermipsylla alakurt) – жәндіктер отрядына жататын бүргелер, бүргелер отрядына жататын арамтамақ жәндіктер, вермипсилләз ауруының қоздырғышы.

Аналығының ұзындығы 6 мм, аталығы кішірек. Орталық Азияда таралған. Жұмыртқаларын қыста топырақтың бетіне салады жаз бойы өсіп-өнеді. Күзде алақұрт жануарға жабысады (жабайы және үй тұяқтыларына әсіресе ешкімен қойларға) соларда қыстайды вермипсиллез дейтін ауру туғызады. Жануарларда (теріні және жүнді жарақаттандырады жас төлдер өте арықтайды).[1]

Қазақстанның оңтүстігінде таулы аймақтарда таралған. Ұрғашысының ұзындығы 6 мл, ал еркегі одан да кішілеу болады. Ұрғашылары қыста жұмыртқа салады. Ол жаз бойы дамиды, күзде жетілген қуыршақтары жабайы және үй жануарларына (қой, ешкі, сиыр, жылқы, түйе) жабысып, өсіп-өнуін онан әрі жалғастырады. Алақұрт жануарлардың қанымен қоректенеді. Онымен шалдыққан малдың қаны азаяды, арықтайды, жүнінің сапасы төмендейді. Күрес шаралары: төрт түлік малдың үстін инсектицидтермен (ДДТ, гексахлорин, креолин) дәрілеу.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
  2. Қазақ ұлттық энциклопедиясы