Мазмұнға өту

Александр Альфредович Бек

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Бек Александр Альфредович
Туған күні

3 қаңтар 1902 (1902-01-03)

Туған жері

Саратов

Қайтыс болған күні

2 қараша 1972 (1972-11-02) (70 жас)

Қайтыс болған жері

Мәскеу

Азаматтығы

Ресей империясы КСРО

Ұлты

орыс

Білімі

2-Саратов училищесі

Мансабы

жазушы, әскери корреспондент

Шығармашылық жылдары

1939-1972

Жанры

проза

Шығармалардың тілі

орысша

Дебюті

Курако(1934)

Бек Александр Альфредович (3 қаңтар 1902 жыл, Ресей, Саратов қ. — 2 қараша, 1972 жыл, Мәскеу) — кеңестік орыс жазушысы, әскери корреспондент, прозаик.

3 қаңтар күні 1902 жылы әскери дәрігер — Альфред Владимирович Бектің отбасында дүниеге келген. Балалық шағы туған Саратов қаласында өткен. Сол жердегі 2-Саратов училищесін бітірген.[1]

16 жасында Қызылдар армиясына қосылады. Азамат соғысы жылдарында Орал бойындағы Шығыс фронтта шайқасып, жараланады. Әскери дивизион бас редакторы Бекке назарын аударып, бірнеше репортаж беруін бұйырады. Осыдан бастап оның жазушы және корреспондент мансабы басталады.[1]

Ұлы Отан соғысы жылдары Мәскеу халық жасағының атқыштар дивизиясына қосылады. Вязьма қаласының бойындағы ұрыстарда әскери корреспондент қызметін атқарған. Берлинге дейін жетіп, Жеңіс Күнін қарсы алған.

Соғыстан кейін бар өмірін Мәскеуде өткізіп, шығармашылықпен айналысқан. Өмірінің соңғы күндерінде Мәскеуде Черняховский 4 үйінде тұрған. Мәскеуде қайтыс болып, Мәскеудің солтүстігіндегі Головинск зиратында жерленген.

Шығармашылығы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бектің алғашқы очерктері дивизиялық газетке басылды (1919). Тұңғыш көркем шығармаларының бірі - «Курако» повесі 1934 жылы жарық көрді. Кейін «Бір түннің оқиғасы» (1936), «Влас Лесовик» (1939) повестері, «Жас адамдар» (1956), «Жаңа қызмет» (1987) романдары жарык көрген. Бектің таңдаулы шығармасы — «Волоколамск тас жолы» (1944) Ұлы Отан соғысының ең ауыр кезеңін, 1941 ж. Мәскеуді қорғаушылардың қаһармандық ерлігін шынайы баяндайды. Шығарманың басты кейіпкері – қазақ халқының даңқты ұлы, сол кездегі батальон командирі, аға лейтенант Бауыржан Момышұлы. Оның ұлттық мінезі мен қаһармандық іс-әрекеті шығармада терең ашылып, көркем шешімін тапқан. Шығарма қазақ тіліне «Арпалыс» деген атпен басылып шықты (1948, 1959, 1977; ауданы Қ.Сағындықов). Ағылшын, француз, неміс, араб, италия, испан, еврей, грек, португал, финн (суоми) тілдеріне аударылып, әлемнің түпкір-түпкіріне кең танылған.[2] Аталмыш шығарма әйгілі Че Гевара, Фидель Кастроның сүйкіткі шығармаларына айналғаны белгілі. 1960 жылдары шығарманың жалғасы – ″Бірнеше күндер″, ″Генерал Панфиловтың резерві″ повесттері жарық көрді.

Соғыстан кейін Маньчжурия, Харбин, Порт-Артур қалалары жайында очерктер жазған. ″Доменщики″, ″Жаңа профиль″, ″Жаңа қызмет″ шығармалары кеңестік металлургтерге арналған.

1956 жылғы ″Талант″ романы әйгілі авиациялық конструктор А.А.Микулинге арнап жазылған.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. a b Бек Александр https://adebiportal.kz/
  2. Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х