Алға ауданы

Алға ауданы
Ел:	Қазақстан
Статусы:	Аудан
Кіреді:	Ақтөбе облысы
Енеді:	12 ауылдық округ
Әкімшілік орталығы:	Алға қаласы
Құрылған уақыты:	1933 жыл
Әкімі:	Талғат Болатұлы Сұлтанов
Ресми тілі:	қазақ тілі
Тұрғыны (2014):	39 668[1]
Жер аумағы:	6604 км²
Уақыт белдеуі:	UTC+5
Пошта индекстері:	030200-030214[2]
Автомобиль коды:	04, D,

Алға ауданы – Ақтөбе облысының солтүстігіндегі әкімшілік бөлініс. Батысында Қобда, солтүстігінде Мартөк ауданы мен Ақтөбе қаласы, шығысында Хромтау, оңтүстігінде Мұғалжар, Темір аудандарымен шектеседі. Аудан орталығы – Алға қаласы. Жер аумағы 7,1 мың км².

Халқы

Тұрғыны 40,1 мың адам. Ұлттық құрамы: қазақ 79,1%, орыс 10,8%, украин 4,8%, неміс 1,1% татар 0,9%^[1].

Әкімшілік бөлінісі

Аудандағы 33 елді мекен, 1 қалалық, 12 ауылдық округке біріктірілген. Олар: Алға қалалық округі, Ақсай, Бесқоспа, Бестамақ, Қарағаш, Қарабұлақ, Қарақобда, Қарақұдық,Маржанбұлақ, Сарықобда, Тамды, Тоқмансай, Үшқұдық ауылдық округтері.^[3]

Табиғаты

Алға ауданының жері негізінен қыратты жазық (биіктігі 200 – 400 м). Солтүстік-батысында Тасқоралы тауы (биіктігі 386,7 м), оңтүстік-батысында Бесоба тауы орналасқан (биіктігі 324 м). Олардан басқа Аққұдық, Қарамең, Керуентау, Ақшоқы, Қайқы, Есет, Бесоба, Қаратөбе, Нартау, Тасшоқы таулары бар. Кен қазбаларынан тас көмір, мұнай, фосфорит, құрылыс материалдары, т.б. кездеседі.

Климаты

Климаты тым континенттік, қысы суық, жазы ыстық, қуаң. Қаңтардың орташа температурасы –15 – 16°С, шілдеде 22 – 23°С. Жауын-шашынның жылдық мөлшері 200 – 250 мм шамасында.

Өзендері

Аудан жерінен оңтүстікке қарай Елек, Сарықобда, Қарақобда және олардың салалары Тәңірберген, Талдысай, Батпақты, Сазды, т.б. өзендері ағып өтеді.

Топырағы

Топырағы негізінен қызғылт қоңыр, сортаң қызғылт қоңыр болып келеді. Өсімдіктерден жусан, бетеге, боз шөптері өседі.

Өсімдік пен жануар әлемі

Аңдардан қасқыр, түлкі, қарсақ, күзен, борсық; тұяқтылардан бөкен, елік; құстардан дуадақ, тырна, бүркіт, қаз, үйрек мекендейді. Ауданда ауыл шаруашылығы (астық) мен мал шаруашылығы (ірі қара, қой, жылқы, шошқа) жақсы дамыған. Минералдық тыңайтқыштар өндіретін Ақтөбе «Нитрохим», «Неохим» химия кәсіпорындары, нан, май зауыттары бар. Орынбор – Ташкент темір жолы, республикалық маңызы бар Ақтөбе – Атырау автомобиль жолы аудан аумағынан өтеді.^[4]