Алға ауданы
| Қазақстан ауданы | |||
| Алға ауданы | |||
| |||
| Әкімшілігі | |||
|---|---|---|---|
| Облысы | |||
| Аудан орталығы | |||
| Ауылдық округтер саны |
13 | ||
| Қалалық әкімдіктер саны |
1 | ||
| Тарихы мен географиясы | |||
| Координаттары |
50°04′37″ с. е. 58°17′04″ ш. б. / 50.07694° с. е. 58.28444° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 50°04′37″ с. е. 58°17′04″ ш. б. / 50.07694° с. е. 58.28444° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
| Құрылған уақыты |
1933 | ||
| Жер аумағы |
7,5 мың км² | ||
| Уақыт белдеуі | |||
| Тұрғындары | |||
| Тұрғыны |
40783[1] адам (2019) | ||
| Тығыздығы |
5,38 адам/км² | ||
| Ұлттық құрамы |
қазақтар (80,61%), орыстар (10,15%), украиндар (4,23%), немістер (1,08%), беларустар (0,20%), татарлар (0,78%), басқалары (2,95%)[2][3] | ||
| Сандық идентификаторлары | |||
| Пошта индексі |
030200-030214[4] | ||
| Автомобиль коды |
04 | ||
|
| |||
Алға ауданы – Ақтөбе облысының солтүстігіндегі әкімшілік бөлініс.
Географиялық орны[өңдеу]
Батысында Қобда, солтүстігінде Мартөк ауданы мен Ақтөбе қаласы, шығысында Хромтау, оңтүстігінде Мұғалжар, Темір аудандарымен шектеседі. Аудан орталығы – Алға қаласы.
Халқы[өңдеу]
Тұрғыны 40783 адам (2019). Ұлттық құрамы: қазақтар (80,61%), орыстар (10,15%), украиндар (4,23%), немістер (1,08%), беларустар (0,20%), татарлар (0,78%), басқалары (2,95%).
Әкімшілік бөлінісі[өңдеу]
Аудандағы 30 елді мекен, 1 қалалық, 13 ауылдық округке біріктірілген:
- Ақай ауылдық округі
- Алға қалалық әкімдігі
- Бесқоспа ауылдық округі
- Бестамақ ауылдық округі
- Қарабұлақ ауылдық округі
- Қарағаш ауылдық округі
- Қарақобда ауылдық округі
- Қарақұдық ауылдық округі
- Маржанбұлақ ауылдық округі
- Сарықобда ауылдық округі
- Тамды ауылдық округі
- Тоқмансай ауылдық округі
- Үшқұдық ауылдық округі
Жер бедері[өңдеу]
Алға ауданының жері негізінен қыратты жазық (биіктігі 200 – 400 м). Солтүстік-батысында Тасқоралы тауы (биіктігі 386,7 м), оңтүстік-батысында Бесоба тауы орналасқан (биіктігі 324 м). Олардан басқа Аққұдық, Қарамең, Керуентау, Ақшоқы, Қайқы, Есет, Бесоба, Қаратөбе, Нартау, Тасшоқы таулары бар. Кен қазбаларынан тас көмір, мұнай, фосфорит, құрылыс материалдары, т.б. кездеседі.
Климаты[өңдеу]
Климаты тым континенттік, қысы суық, жазы ыстық, қуаң. Қаңтардың орташа температурасы –15 – 16°С, шілдеде 22 – 23°С. Жауын-шашынның жылдық мөлшері 200 – 250 мм шамасында.
Өзендері[өңдеу]
Аудан жерінен оңтүстікке қарай Елек, Сарықобда, Қарақобда және олардың салалары Тәңірберген, Талдысай, Батпақты, Сазды, т.б. өзендері ағып өтеді.
Топырағы, өсімдігі мен жануарлар дүниесі[өңдеу]
Топырағы негізінен қызғылт қоңыр, сортаң қызғылт қоңыр болып келеді. Өсімдіктерден жусан, бетеге, боз шөптері өседі. Аңдардан қасқыр, түлкі, қарсақ, күзен, борсық; тұяқтылардан бөкен, елік; құстардан дуадақ, тырна, бүркіт, қаз, үйрек мекендейді. Ауданда ауыл шаруашылығы (астық) мен мал шаруашылығы (ірі қара, қой, жылқы, шошқа) жақсы дамыған. Минералдық тыңайтқыштар өндіретін Ақтөбе «Нитрохим», «Неохим» химия кәсіпорындары, нан, май зауыттары бар. Орынбор – Ташкент темір жолы, республикалық маңызы бар Ақтөбе – Атырау автомобиль жолы аудан аумағынан өтеді.[5]
Дереккөздер[өңдеу]
- ↑ Ақмола облысының Статистика департаменті. 01.07.2019
- ↑ Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны
- ↑ 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы
- ↑ Қазақстан почталық индекстері
- ↑ Қазақ энциклопедиясы
| |||||||||||||||||
| ||||||