Арабат бұғазы
| Арабат бұғазы укр. Промоїна | |
 | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Ені | 0,1-0,15 км |
| Ұзындығы | шамамен 6 км |
| Орналасуы | |
| 46°08′49″ с. е. 34°47′54″ ш. б. / 46.14694° с. е. 34.79833° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°08′49″ с. е. 34°47′54″ ш. б. / 46.14694° с. е. 34.79833° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Өзінен жоғары акватория | Үтлік көлтабаны, Сываш |
| Ел |  Украина |
| Аймақ | Херсон облысы |
| Аудан | Жіңішке ауданы |
| Арасын бөліп тұр | Крячин а., Арабат белі |
 Арабат бұғазы Ортаққорда | |
Арабат бұғазы (укр. Промоїна, укр. Арабатська протока) — Қырым түбегінің Крячин аралы мен Арабат белі арасындағы бұғаз. Бұғаз Сываш шығанағын Азов теңізінің қалған бөлігімен байланыстырады.
Бұғаздың орташа ені шамамен 100 м, Азов теңізімен байланыс аймағында бұғаз 150 м-ге дейін кеңейеді, ұзындығы 6 км.
Ұзақ уақыт бойы бұғаз орнында Сываш пен Азов теңізі арасында тұрақты су алмасу болған жоқ, су алмасу Жіңішке бұғазы арқылы жүзеге асырылды. Одан кейін су көрсеткішінің нөлден жоғары деңгейі 1,6 м жоғары көтерілген жағдайда болашақ бұғаздың орнындағы шұқырды су баса бастады. Арабат белінде орналасқан теміржол бойымен ұзақ уақыт бойы[1][2][3] құрылыс үшін құм Жіңішкеге және Украинаның басқа қалаларына тасымалданды. 1970 жылы наурызда желдің жылдамдығы 30-35 м/с болатын теңіз дауылы кезінде мүйістің солтүстік бөлігін шайып кетті. Қалыптасқан бұғаз арқылы Азов теңізінің суы Сываш шығанағына құя бастады.
Ресейдегі азамат соғысы кезінде қызылдар мен ақтар арасындағы майдан шебі ұзақ уақыт бойы шұқыр бойымен өтті.
Бұғаздың жағалауында елді мекендер жоқ.
2022 жылдың ақпанында Ресейдің Украинаға басып кіруі кезінде бұғаз арқылы өтетін автокөлік көпірі жарылды. Жарылыс салдарынан Украина Әскери-теңіз күштерінің матросы Виталий Скакун қаза тапты. Кейіннен оған қайтыс болғаннан кейін «Украина Батыры» атағы берілді[4].
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Арабат белінің бойындағы теміржол. Басты дереккөзінен мұрағатталған 21 мамыр 2014.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 7 қараша 2018.
- ↑ Осипенко В. Арабат беліндегі теміржол (I бөлім). Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 наурыз 2010.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 18 сәуір 2014.
- ↑ Осипенко В. Арабат беліндегі теміржол (II бөлім). Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 наурыз 2010.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 18 сәуір 2014.
- ↑ *Белякова, И. Виталик, балам, қалай??? Көпірді өзімен бірге жарған Батыр Виталий Скакун туралы Бережаныда не айтылды // 20 минут Тернополь. — 2022. — 25 ақпан.