Аралас республика

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Аралас республика (кейде жартылай-президенттік, президенттік-парламенттік) — президенттің және премьер-министрдің билігі бірге болатын республика, премьер-министр мен оның парламенті бірге заң шығарушы органына жауапты. Оның парламенттік республикадан ерекшелігі – онда халық сайлайтын мемлекет басшысы бар.

Басқару формалары бойынша дүние жүзі мемлекеттері:
     Президенттік республика      Аралас республика      Атқарушы органы — президенті (парламентпен таңдалған) болатын парламенттік республикалар      Атқарушы органы — премьер-министрі болатын парламенттік республикалар      Атқарушы органы — премьер-министрі болатын конституциялық монархиялар      Саясатқа араласатын монархы да, жеке үкіметі де болатын конституциялық монархиялар      Абсолюттік монархиялар      Бірпартиялық жүйелер

Аралас республикалар тізімі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Курсивті жазу мойындалмаған және жартылай мойындалған мемлекеттерді білдіреді.

Премьер-президенттік жүйелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ел Президенті Премьер-министрі Ескертпелер
 Алжир Әбдулмәжид Теббун Аймен Бенабдеррахман
 Буркина-Фасо Ибрагим Траоре Аполлинер Жоаким Кьелем де Тамбела
 Кабо-Верде Жозе Мария Невеш Улиссеш Коррейя и Сильва
 Конго Демократиялық Республикасы Феликс Чисекеди Жан-Мишель Сама Луконде
 Шығыс Тимор Жозе Рамуш-Орта Таур Матан Руак
 Мысыр Әбдел Фаттах Ас-Сиси Мұстафа Мадбули
 Франция Эммануэль Макрон Элизабет Борн Францияда президент премьер-министрді таңдайды (егер олар Ұлттық жиналыста көпшілік дауысқа ие болмаса, олар оппозиция жетекшісін таңдауы керек), бірақ Ұлттық жиналыста көпшілікпен қолдалса ғана оларды қызметінен босатады. Ұлттық ассамблея премьер-министрге сенімсіздік білдіру арқылы оны қызметінен босата алады. Президент сондай-ақ жылына бір рет Ұлттық жиналысты тарата алады.
 Гаити Ариэль Анри Ариэль Анри (де-факто)
 Литва Гитанас Науседа Ингрида Шимоните
 Мадагаскар Андри Радзуэлина Кристиан Нтсай
 Мали Ассими Гоита Абдулае Маига
 Моңғолия Ухнаагийн Хүрэлсүх Лувсаннамсрайн Оюун-Эрдэнэ
 Нигер Мохамед Базум Ахмуду Махамаду
 Польша Анджей Дуда Матеуш Моравецкий (де-факто, де-юре парламенттік республика)
 Португалия Марселу Ребелу де Соуза Антониу Кошта
 Румыния Клаус Йоханнис Николае Чукэ
 Сан-Томе және Принсипи Карлуш Вила-Нова Патрис Тровоада
 Сербия Александр Вучич Ана Брнабич (де-факто, де-юре парламенттік республика)
 Шри-Ланка Ранил Уикрамасингхе Динеш Гунауардена
 Украина Володимир Зеленський Денис Шмигаль