Аргас кенелері
| Аргас кенелері | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||
|
Аргас кенелері немесе мамық кенелер (лат. Argasidae) –– паразитиформ отрядының кенелер тұқымдасы.
Аш кене денесінің ұзындығы 2-13 мм. Денесі жайпақ кутикуласы созылмалы қалқаншасы жоқ. 100 тақау түрі белгілі. Жылы аймақтарда таралған. ТМД кеңістігінде 17 түрі бар. Олар негізінен Орта Азия мен Закавказьеде кездеседі. Құрлық омыртқалы жануарларының қан сорғыштары. Дернәсілдері нимфа мен ересектерінен ерекше. Кенелер көп уақыт (11 жылға дейін) аштыққа шыдайды, ал иелеріне жабылған кезде өз салмағынан бірнеше есе артық қанды өте тез сорып алады. Бір ұрғашы кене тіршілігінде 1000 дейін жұмыртқа салады, ал бір ретте салған жұмыртқа саны 50-200. Белсенділігі түнде басталады. Кейбір түрлері жануарлар мен адамға қауіпті ауру қоздырушыларын тасымалдайды. Құстарда спирохетоз ауру қоздырушысын таратады.[1] Мамықкенелер құстардың денесінде мекендеп, әкаяқ ауруын туғызады. Мұндайда сирақтағы қабыршақтар қопсып, аяқта ақшыл томпақтар түзіледі де, ұлпа тіршілігін жояды. Сөйтіп, тауық саусағын қимылдата алмай, ақыры өледі. Бұл ауруды ақшыл томпақтарға қарамай немесе креолин жағып емдеуге болады.[2]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
- ↑ Биология 7 сынып ISBN 978-601-282-426-1
|
Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |