Ареалды лингвистика

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Ареалды лингвистика (лат. Area — аудан , кеңістік ) — лингвистикалық географияның көмегімен зерттелетін, тілдік құбылыстарды тіларалық кеңістікке тарататын тіл білімінің бөлімі. Диалектілік фактілерді ареалдық тұрғыдан анықтау үшін негізгі анықтауыш болып фронтальды қамту қызмет етеді. Ареалдық лингвистиканың негізгі мақсаты тілден жасалатын ерекшеліктердің территориялық таратуы мен изоглоссалардың интерпретациясы болып табылады. «Ареалдық лингвистика » терминін алғашқы рет 1943 жылы Дж. М. Бартоли мен Дж. Видосси енгізген. Бірақ оның негізгі принципін 1925 жылы Бартоли дамытқан болатын. Ареалдық лингвистика лингвистикалық географиямен және диалектологиямен тығыз байланысты. Ареалдық лингвистика тіл құбылыстары сәйкестігін, бағытын және тілдер шоғырындағы таралу ареалдарын зерттейді, ал диалектология жеке дара тілдің территориялық нұсқадағықұрылымын анықтайды. Ареал термины тілдің және тілдер шоғырының таралу аймағының шекарасын белгілеу үшін де қолданылады. Лингвистикалық географияның және ареалдық лингвистиканың пайда болуы А. Пиктенің (1859) лингвистикалық үздіксіздіктің концепциясымен байланысты болды. Ареалдық лингвистика дамуына неміс және француз тілдерінің ұлттық диалектілік атласының жасалуы елеулі өзгерістер әкелді. Үндіеуропа дилектлогиясының негізін қалаушы А. Мейе ареалдық зерттеулер теориясына үлес қосты.