Құмыты: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш Боттың үстегені: ca:Ceratopogònid |
|||
19-жол: | 19-жол: | ||
'''Құмыты''' (Ceratopogonіdae) — [[қосқанатты]]лар отрядының ұзынмұрттылар тұқымдасына жататын [[қансорғыш жәндік]]тер. Жер шарында 4 мыңнан астам, ал [[Қазақстан]]да 71 түрі белгілі. Денесі бас, көкірек, құрсақ бөлімдерінен тұрады. Дене тұрқы 1 — 4 мм, денесінің арқа жағы көтеріңкі, тұмсығы ұзын, қабыршақ жапқан қанаттарында дақтар болады. Құмытылардың омыртқалы жануарлар қанымен, жәндіктердің [[гемолимфа]]сымен және өсімдік сөлімен қоректенетін түрлері де бар. [[Аталық]]тары мен [[аналық]]тары ауада ұшып жүріп шағылысады. [[Ұрық]]танған аналықтары жұмыртқа салу үшін адамның және жануарлардың қанымен, ал аталықтары тек өсімдіктердің сөлімен қоректенеді. Аналықтары жетілген жұмыртқаларын [[су]]ға, ылғалды топыраққа, құмға, т.б. жерлерге салады. Олардың жаз айларында даму мерзімі жеке түрлердің өзгешеліктеріне байланысты 30 — 60 күнге дейін созылады. Құмытылардың жұмыртқалары мен дернәсілдері [[қыс]]та қыстап шығады, олардың даму мерзімі ұзарады. Сілекейі улы, шаққан жері ісіп, қышиды. Құмытылар үй жануарларындағы вирус қоздыратын ауруларды (жылқының африкалық обасы, қойлардың жұқпалы қызба ауруы — блутан, т.б.), маймылдар мен үй құстарындағы гемоспоридиоз ауруларын таратады. Оларды жою үшін арнайы инсектицидтер шашады. |
'''Құмыты''' (Ceratopogonіdae) — [[қосқанатты]]лар отрядының ұзынмұрттылар тұқымдасына жататын [[қансорғыш жәндік]]тер. Жер шарында 4 мыңнан астам, ал [[Қазақстан]]да 71 түрі белгілі. Денесі бас, көкірек, құрсақ бөлімдерінен тұрады. Дене тұрқы 1 — 4 мм, денесінің арқа жағы көтеріңкі, тұмсығы ұзын, қабыршақ жапқан қанаттарында дақтар болады. Құмытылардың омыртқалы жануарлар қанымен, жәндіктердің [[гемолимфа]]сымен және өсімдік сөлімен қоректенетін түрлері де бар. [[Аталық]]тары мен [[аналық]]тары ауада ұшып жүріп шағылысады. [[Ұрық]]танған аналықтары жұмыртқа салу үшін адамның және жануарлардың қанымен, ал аталықтары тек өсімдіктердің сөлімен қоректенеді. Аналықтары жетілген жұмыртқаларын [[су]]ға, ылғалды топыраққа, құмға, т.б. жерлерге салады. Олардың жаз айларында даму мерзімі жеке түрлердің өзгешеліктеріне байланысты 30 — 60 күнге дейін созылады. Құмытылардың жұмыртқалары мен дернәсілдері [[қыс]]та қыстап шығады, олардың даму мерзімі ұзарады. Сілекейі улы, шаққан жері ісіп, қышиды. Құмытылар үй жануарларындағы вирус қоздыратын ауруларды (жылқының африкалық обасы, қойлардың жұқпалы қызба ауруы — блутан, т.б.), маймылдар мен үй құстарындағы гемоспоридиоз ауруларын таратады. Оларды жою үшін арнайы инсектицидтер шашады. |
||
== Пайдаланған әдебиет== |
== Пайдаланған әдебиет== |
||
[[Қазақ ұлттық |
[[Қазақ ұлттық энциклопедиясы]] |
||
{{stub}} |
{{stub}} |
||
{{wikify}} |
{{wikify}} |
||
[[Санат:Жәндіктер]] |
[[Санат:Жәндіктер]] |
||
[[az:Nəm milçəkləri]] |
[[az:Nəm milçəkləri]] |
||
[[ca:Ceratopogònid]] |
[[ca:Ceratopogònid]] |
15:58, 2012 ж. қазанның 20 кезіндегі нұсқа
Құмыты | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
A female biting midge, Culicoides sonorensis
| ||||||||||||||||
Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Subfamilies | ||||||||||||||||
Құмыты (Ceratopogonіdae) — қосқанаттылар отрядының ұзынмұрттылар тұқымдасына жататын қансорғыш жәндіктер. Жер шарында 4 мыңнан астам, ал Қазақстанда 71 түрі белгілі. Денесі бас, көкірек, құрсақ бөлімдерінен тұрады. Дене тұрқы 1 — 4 мм, денесінің арқа жағы көтеріңкі, тұмсығы ұзын, қабыршақ жапқан қанаттарында дақтар болады. Құмытылардың омыртқалы жануарлар қанымен, жәндіктердің гемолимфасымен және өсімдік сөлімен қоректенетін түрлері де бар. Аталықтары мен аналықтары ауада ұшып жүріп шағылысады. Ұрықтанған аналықтары жұмыртқа салу үшін адамның және жануарлардың қанымен, ал аталықтары тек өсімдіктердің сөлімен қоректенеді. Аналықтары жетілген жұмыртқаларын суға, ылғалды топыраққа, құмға, т.б. жерлерге салады. Олардың жаз айларында даму мерзімі жеке түрлердің өзгешеліктеріне байланысты 30 — 60 күнге дейін созылады. Құмытылардың жұмыртқалары мен дернәсілдері қыста қыстап шығады, олардың даму мерзімі ұзарады. Сілекейі улы, шаққан жері ісіп, қышиды. Құмытылар үй жануарларындағы вирус қоздыратын ауруларды (жылқының африкалық обасы, қойлардың жұқпалы қызба ауруы — блутан, т.б.), маймылдар мен үй құстарындағы гемоспоридиоз ауруларын таратады. Оларды жою үшін арнайы инсектицидтер шашады.
Пайдаланған әдебиет
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |