Түймедағы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: ar, az, bg, ca, da, de, en, es, et, fr, frr, he, hu, lbe, lt, nds, nds-nl, nl, nn, no, pl, pt, ro, scn, tt, udm, uk, zh |
ш Bot: Migrating 29 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q27618 (translate me) |
||
10-жол: | 10-жол: | ||
{{wikify}} |
{{wikify}} |
||
[[Санат:Гүлді өсімдіктер]] |
[[Санат:Гүлді өсімдіктер]] |
||
[[ar:بابونج]] |
|||
[[az:Çobanyastığı]] |
|||
[[bg:Лайка]] |
|||
[[ca:Matricària]] |
|||
[[da:Kamille (Matricaria)]] |
|||
[[de:Kamillen]] |
|||
[[en:Matricaria]] |
|||
[[es:Matricaria]] |
|||
[[et:Kesalill]] |
|||
[[fr:Matricaire]] |
|||
[[frr:Kamelen]] |
|||
[[he:בבונג]] |
|||
[[hu:Székfű]] |
|||
[[lbe:КӀяла тӀутӀи]] |
|||
[[lt:Ramunė]] |
|||
[[nds:Kamell]] |
|||
[[nds-nl:Kemille]] |
|||
[[nl:Kamille]] |
|||
[[nn:Kamilleblomslekta]] |
|||
[[no:Balderbråer]] |
|||
[[pl:Rumianek]] |
|||
[[pt:Matricaria]] |
|||
[[ro:Matricaria]] |
|||
[[ru:Ромашка]] |
|||
[[scn:Agumidda]] |
|||
[[tt:Акбаш]] |
|||
[[udm:Тӧдьысяська]] |
|||
[[uk:Ромашка]] |
|||
[[zh:母菊属]] |
20:32, 2013 ж. наурыздың 11 кезіндегі нұсқа
Түймедағы (Matrіcarіa) – күрделі гүлділер тұқымдасына жататын бір жылдық шөптесін өсімдіктер.
Қазақстанда Алтайда,Жетісу (Жоңғар), Іле, Күнгей Алатауларының көбінесе ашық жерлерінде өсетін 2 түрі: дәрілік Түймедағы (М. recutіta) және кәдімгі Түймедағы (М. matrіcarіoіdes) бар. Олардың биіктігі 10 – 35 см. Сабағы бұтақты. Жапырақтары қауырсын тәрізді үш қайтара тілімделген, кезектесіп орналасқан. Гүлі ақ, гүлтозаңы сары түсті, себет гүлшоғырына топталып, дара гүлдері сабақтың ұшында жетіледі. Тұқымынан көбейеді. Мамыр – шілде айларында гүлдеп, маусым – қыркүйекте жемісі піседі. Жемісі – дәнек. Түймедағы гүлшоғырының құрамында эфир майы (0,5 – 0,12%), терпен, спирт, органикалық қышқылдар, дәрумендер, т.б. заттар бар. Түймедағы – дәрілік өсімдік, оны қабынғанға қарсы әсер ететін, тер шығаратын, ауырған жерді тыныштандыратын дәрі ретінде және клизма жасауға қолданылады. Іш өткенде, ішек түйнегенде ішеді. Сондай-ақ оның антисептик қасиеті де бар. Парфюмерияда, шарап өндірісінде пайдаланылады, гүлінен сары түсті бояу алынады.
Пайдаланылған әдебиет
- ↑ “Қазақ Энциклопедиясы”,8 том
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |