Графит: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
ш r2.6.4) (Боттың үстегені: ar, be, be-x-old, bg, bn, bs, ca, cs, da, de, el, en, eo, es, et, eu, fa, fi, fr, gl, he, hi, hr, hu, id, io, is, it, ja, jbo, kn, ko, la, lmo, lt, lv, mk, ml, ms, nl, no, pl, pt, ro, sh, simple, sk, sl, sr, sv
3-жол: 3-жол:
[[Санат:Пайдалы қазбалар]]
[[Санат:Пайдалы қазбалар]]


[[ar:غرافيت]]
[[be:Графіт]]
[[be-x-old:Графіт]]
[[bg:Графит]]
[[bn:গ্রাফাইট]]
[[bs:Grafit]]
[[ca:Grafit (mineral)]]
[[cs:Grafit]]
[[da:Grafit]]
[[de:Graphit]]
[[el:Γραφίτης]]
[[en:Graphite]]
[[eo:Grafito]]
[[es:Grafito]]
[[et:Grafiit]]
[[eu:Grafito]]
[[fa:گرافیت]]
[[fi:Grafiitti]]
[[fr:Graphite]]
[[gl:Grafito]]
[[he:גרפיט]]
[[hi:ग्रेफाइट]]
[[hr:Grafit]]
[[hu:Grafit]]
[[id:Grafit]]
[[io:Grafito]]
[[is:Grafít]]
[[it:Grafite]]
[[ja:グラファイト]]
[[jbo:pistabno]]
[[kn:ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್‌]]
[[ko:흑연]]
[[la:Plumbago]]
[[lmo:Grafiit]]
[[lt:Grafitas]]
[[lv:Grafīts]]
[[mk:Графит]]
[[ml:ഗ്രാഫൈറ്റ്]]
[[ms:Grafit]]
[[nl:Grafiet]]
[[no:Grafitt]]
[[pl:Grafit]]
[[pt:Grafite]]
[[ro:Grafit]]
[[ru:Графит]]
[[ru:Графит]]
[[sh:Grafit]]
[[simple:Graphite]]
[[sk:Grafit]]
[[sl:Grafit]]
[[sr:Графит]]
[[sv:Grafit]]
[[te:గ్రాఫైట్]]
[[th:แกรไฟต์]]
[[tr:Grafit]]
[[uk:Графіт]]
[[uz:Grafit]]
[[vi:Than chì]]
[[zh:石墨]]

09:42, 2011 ж. ақпанның 20 кезіндегі нұсқа

Графит – минерал, көміртектің (С) Жер қыртысында ең жиі кездесетін әрі тұрақты гексагондық полиморфтық түрі. Гексогональдік сингонияда кристалданады. Табиғатта кристалы жетілген графит (грекше grapho – жазамын) сирек ұшырайды, көбінесе, қабыршақ, түйіршік, кейде домалақ агрегаттар күйінде кездеседі. Түсі қара, сұр, қара сұр, ұстағанда май сияқты, қолға жұғады, металдай жылтыр. Қаттылығы 1, ал қабат ішінде 5,5 және одан артық, меншікті салмағы 2,2 г/см3. Балқу температурасы 3850Ғ500С. Электр тогын, жылуды жақсы өткізеді. Қышқылға төзімді, жоғары температурада ғана тотығады. Отқа берік, балқыған металға салса еріп, амфотерлік қасиеті бар оксидтер түзеді, балқыған селитрада жанады. Жеңіл өңделеді, жұмсақ, майысқыш. Нейтрон сәулесімен әсер еткенде графиттің электр тогын өткізгіштігі, майысқыштығы, қаттылығы артады, ал жылу өткізгіштігі күрт төмендейді. Құрылымы жағынан графит айқын кристалды, жасырын кристалды және графитоидтар болып бөлінеді. Графит, негізінен, құрамында битумды зат бар саздардың қатты метаморфтануға шалынуынан түзілген кристалды тақтатастардан алынады. Олардағы графит мөлшері 20%-ға жетеді, кейде одан да асады. Кентастағы графит қабыршағы флотация әдісімен ажыратылады. Графитті жасанды жолмен де алуға болады. Электр пешінде 22000С-тан астам қыздырғанда тас көмір (антрацит) графитке айналады. Домна пештерінде балқыған шойынды баяу салқындатқанда графит алынады, оны домналық графит деп атайды; карбидтерді термиялық жолмен ажыратқанда карбидтік графит бөлінеді. Графиттің физикалық-химиялық қасиеттерінің ерекшелігі оны өнеркәсіптің алуан саласында қолдануға мүмкіндік береді. Графиттен отқа төзімді материалдар мен бөлшектер (құйма қалыптары, балқыту тигельдері, ракета қозғалтқыштарының кейбір бөлшектері, т.б.) жасалады; электртехникада (гальваникалық элементтер, сілті аккумуляторлары, электродтар, т.б.), химия өнеркәсібі машиналарын жасауда қолданылады. Өте таза жасанды графит блоктары ядролық техникада нейтрондарды баяулатқыш ретінде пайдаланылады. Графиттен карандаш пен бояу жасалады.