Ауксиндер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
92.46.231.158 (талқылауы) істеген нөмір 1883429 түзетуін жоққа шығарды |
ш clean up клетка -> жасуша, replaced: клетка → жасуша (3) using AWB |
||
1-жол: | 1-жол: | ||
'''Ауксиндер ''' (грек. auxano – өсемін) – өсімдік [[ |
'''Ауксиндер ''' (грек. auxano – өсемін) – өсімдік [[жасуша]]ларында түзілетін [[физиология]]лық маңызы зор, өсу процестеріне демеу болатын өсімдіктер [[гормон]]дары, индол туындылары. А. жасанды және табиғи жолмен түзіледі. Жасанды А. – өсімдік өсіру тәжірибесінде қолданылатын [[кристал]]ды заттардан ([[мыс]]., [[индолил]] май [[қышқыл]]ы, нафтил-сірке қышқылы, т.б.) алынады. Табиғи А. барлық жоғ. және төм. сатыдағы өсімдіктердің көпшілігінде, сондай-ақ [[бактерия]]ларда түзіледі. Олар өсіп келе жатқан өркендердің ұштарында, тұқымда, тұқымжарнақта пайда болып, жасушалардың созылуын, сабақтың, [[жапырақ]]тардың, [[тамыр]] кесінділерінің өсуін, олардың иілгіштік қасиеттерінің пайда болуын тудырады, қалемшелердің тамырлану қарқынын тездетеді. А. әсерінен қышқылданған [[клетка]] қабығы жұмсарып, оның құрамындағы [[целлюлоза]] және пектиндік [[полимер]]лері үзіліп, қасиеті өзгереді. Бұл ішкі (тургорлық) қысымның әсерінен өсіп келе жатқан жасушаның созылуын жеңілдетеді. А. қоректік ортада өскен өсімдік ұлпасында (каллус) және қалемшелерде қосалқы тамырлардың пайда болуына ықпал ететіндіктен көбеюі жеделдейді. А. мен өсімдік гормондары ([[цитокинин]]дердің) біріккен үйлесімді әсері жасанды ортада өскен жасуша [[ұлпа]]ларының жіктелуін және тамыр түзілуін қамтамасыз етеді. А. ш-нда А. қалемшелерді тамырландыру, түйіндер мен [[жеміс]]тердің ерте үзіліп түспеуі үшін және [[гербицид]] ретінде қолданылады. |
||
==Пайдаланылған әдебиет== |
==Пайдаланылған әдебиет== |
||
*[[Қазақ энциклопедиясы]] |
*[[Қазақ энциклопедиясы]] |
||
⚫ | |||
{{wikify}} |
{{wikify}} |
||
{{Суретсіз мақала}} |
{{Суретсіз мақала}} |
||
[[Санат:Өсімдік гормондары]] |
[[Санат:Өсімдік гормондары]] |
||
⚫ |
13:52, 2013 ж. тамыздың 5 кезіндегі нұсқа
Ауксиндер (грек. auxano – өсемін) – өсімдік жасушаларында түзілетін физиологиялық маңызы зор, өсу процестеріне демеу болатын өсімдіктер гормондары, индол туындылары. А. жасанды және табиғи жолмен түзіледі. Жасанды А. – өсімдік өсіру тәжірибесінде қолданылатын кристалды заттардан (мыс., индолил май қышқылы, нафтил-сірке қышқылы, т.б.) алынады. Табиғи А. барлық жоғ. және төм. сатыдағы өсімдіктердің көпшілігінде, сондай-ақ бактерияларда түзіледі. Олар өсіп келе жатқан өркендердің ұштарында, тұқымда, тұқымжарнақта пайда болып, жасушалардың созылуын, сабақтың, жапырақтардың, тамыр кесінділерінің өсуін, олардың иілгіштік қасиеттерінің пайда болуын тудырады, қалемшелердің тамырлану қарқынын тездетеді. А. әсерінен қышқылданған клетка қабығы жұмсарып, оның құрамындағы целлюлоза және пектиндік полимерлері үзіліп, қасиеті өзгереді. Бұл ішкі (тургорлық) қысымның әсерінен өсіп келе жатқан жасушаның созылуын жеңілдетеді. А. қоректік ортада өскен өсімдік ұлпасында (каллус) және қалемшелерде қосалқы тамырлардың пайда болуына ықпал ететіндіктен көбеюі жеделдейді. А. мен өсімдік гормондары (цитокининдердің) біріккен үйлесімді әсері жасанды ортада өскен жасуша ұлпаларының жіктелуін және тамыр түзілуін қамтамасыз етеді. А. ш-нда А. қалемшелерді тамырландыру, түйіндер мен жемістердің ерте үзіліп түспеуі үшін және гербицид ретінде қолданылады.
Пайдаланылған әдебиет
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |