Бензин: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
1-жол: 1-жол:
[[Сурет:Gasoline_in_mason_jar.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Автомобильдің А-80 Бензині]]''.]]
[[Сурет:Gasoline in mason jar.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Автомобильдің А-80 Бензині]]''.]]
'''Бензин'''<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8</ref>''([[француз тілі|французша]]: benzіne)'' – 30 – 205°С аралығында қайнайтын, құрамы әр түрлі жеңіл [[Көмірсутектер|көмірсутек тердің]] қоспасы; түссіз не арнайы боялған сұйық. Судан жеңіл, тығыздығы 0,70 – 0,78 г/см<sup>3</sup>, өзіне тән иісі бар, 60°С-та қатады. [[Бензин]] тез [[буланғыш]], оңай [[тұтанғыш]] зат, буының ауамен қоспасы қопарылғыш келеді. Бензин алудың негізгі кең тараған әдістері: мұнайды тікелей айдау, мұнайдың ауыр фракцияларын крекингілеу, көмірсутек газдарынан бөліп алу, тас көмірді [[гидрогендеу]] және [[көмірсутек]] газдарын ([[изобутан]], [[бутан]], [[пропан]]) алкилдеу, т.б. Бензинді іштен жанатын қозғалтқыштарда отын, майды, шайырды, каучукті еріткіш ретінде, т.б. қолданады.
'''Бензин'''<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8</ref>''([[француз тілі|французша]]: benzіne)'' – 30 – 205°С аралығында қайнайтын, құрамы әр түрлі жеңіл [[Көмірсутектер|көмірсутек тердің]] қоспасы; түссіз не арнайы боялған сұйық. Судан жеңіл, тығыздығы 0,70 – 0,78 г/см<sup>3</sup>, өзіне тән иісі бар, 60°С-та қатады. Бензин тез [[буланғыш]], оңай [[тұтанғыш]] зат, буының ауамен қоспасы қопарылғыш келеді. Бензин алудың негізгі кең тараған әдістері: мұнайды тікелей айдау, мұнайдың ауыр фракцияларын крекингілеу, көмірсутек газдарынан бөліп алу, тас көмірді [[гидрогендеу]] және [[көмірсутек]] газдарын ([[изобутан]], [[бутан]], [[пропан]]) алкилдеу, т.б. Бензинді іштен жанатын қозғалтқыштарда отын, майды, шайырды, каучукті еріткіш ретінде, т.б. қолданады.


Отын ретінде қолданылуына қарай авиация Бензині және [[автомобиль]] Бензині болып бөлінеді. Бензиннің негізгі қасиеті – детонацияға тұрақтылығы, яғни қозғалтқыштарда бірқалыпты жану қабілеті. Оның детонацияға тұрақтылық қасиеті октан санымен сипатталады. Октан саны неғұрлым көп болса, детонацияға тұрақтылық қасиеті соғұрлым жақсы болады. Бензиннің маркалары (А-80, А-93, А-95, т.б.) осы қасиетке негізделген. Автомобиль санының күрт өсуіне байланысты Бензин үлкен қалалар ауасын ластаушы негізгі факторға айналып отыр. Ауадағы Бензин буының қойыртпалығы 100 – 300 мг/м<sup>3</sup>-ден көп болса, адам организміне қауіпті, сондықтан онымен жұмыс істегенде және оны пайдаланғанда барлық сақтық шаралары қадағалануы тиіс. Қазақстанда Бензин [[Атырау]], [[Павлодар]], [[Шымкент]] қалаларындағы [[мұнай]] өңдеу зaттарында өндіріледі.
Отын ретінде қолданылуына қарай авиация Бензині және [[автомобиль]] Бензині болып бөлінеді. Бензиннің негізгі қасиеті – детонацияға тұрақтылығы, яғни қозғалтқыштарда бірқалыпты жану қабілеті. Оның детонацияға тұрақтылық қасиеті октан санымен сипатталады. Октан саны неғұрлым көп болса, детонацияға тұрақтылық қасиеті соғұрлым жақсы болады. Бензиннің маркалары (А-80, А-93, А-95, т.б.) осы қасиетке негізделген. Автомобиль санының күрт өсуіне байланысты Бензин үлкен қалалар ауасын ластаушы негізгі факторға айналып отыр. Ауадағы Бензин буының қойыртпалығы 100 – 300 мг/м<sup>3</sup>-ден көп болса, адам организміне қауіпті, сондықтан онымен жұмыс істегенде және оны пайдаланғанда барлық сақтық шаралары қадағалануы тиіс. Қазақстанда Бензин [[Атырау]], [[Павлодар]], [[Шымкент]] қалаларындағы [[мұнай]] өңдеу зaттарында өндіріледі.
<ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref>
<ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref>
== Дереккөздер==
== Пайдаланған әдебиет==
<references/>
<references/>


10-жол: 10-жол:
* [http://www.nge.ru/g_2084-77.htm Автомобильдің Бензиндері]
* [http://www.nge.ru/g_2084-77.htm Автомобильдің Бензиндері]
* [http://www.nge.ru/g_p_51105-97.htm Неэтилированный бензин]
* [http://www.nge.ru/g_p_51105-97.htm Неэтилированный бензин]

{{stub}}
{{wikify}}
{{wikify}}


[[Санат:Жанар-жағар майлар]]
[[Санат:Жанар-жағар майлар]]
[[Санат:Мұнай өнімдері]]
[[Санат:Мұнай өнімдері]]


{{stub}}

23:15, 2014 ж. сәуірдің 18 кезіндегі нұсқа

A.
Автомобильдің А-80 Бензині.

Бензин[1](французша: benzіne) – 30 – 205°С аралығында қайнайтын, құрамы әр түрлі жеңіл көмірсутек тердің қоспасы; түссіз не арнайы боялған сұйық. Судан жеңіл, тығыздығы 0,70 – 0,78 г/см3, өзіне тән иісі бар, 60°С-та қатады. Бензин тез буланғыш, оңай тұтанғыш зат, буының ауамен қоспасы қопарылғыш келеді. Бензин алудың негізгі кең тараған әдістері: мұнайды тікелей айдау, мұнайдың ауыр фракцияларын крекингілеу, көмірсутек газдарынан бөліп алу, тас көмірді гидрогендеу және көмірсутек газдарын (изобутан, бутан, пропан) алкилдеу, т.б. Бензинді іштен жанатын қозғалтқыштарда отын, майды, шайырды, каучукті еріткіш ретінде, т.б. қолданады.

Отын ретінде қолданылуына қарай авиация Бензині және автомобиль Бензині болып бөлінеді. Бензиннің негізгі қасиеті – детонацияға тұрақтылығы, яғни қозғалтқыштарда бірқалыпты жану қабілеті. Оның детонацияға тұрақтылық қасиеті октан санымен сипатталады. Октан саны неғұрлым көп болса, детонацияға тұрақтылық қасиеті соғұрлым жақсы болады. Бензиннің маркалары (А-80, А-93, А-95, т.б.) осы қасиетке негізделген. Автомобиль санының күрт өсуіне байланысты Бензин үлкен қалалар ауасын ластаушы негізгі факторға айналып отыр. Ауадағы Бензин буының қойыртпалығы 100 – 300 мг/м3-ден көп болса, адам организміне қауіпті, сондықтан онымен жұмыс істегенде және оны пайдаланғанда барлық сақтық шаралары қадағалануы тиіс. Қазақстанда Бензин Атырау, Павлодар, Шымкент қалаларындағы мұнай өңдеу зaттарында өндіріледі. [2]

Дереккөздер

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8
  2. Қазақ Энциклопедиясы

Сілтеме