Абылай хан даңғылы (Алматы): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Өңдеу түйіні жоқ
ш clean up, replaced: Адматы → Алматы using AWB
1-жол: 1-жол:
[[Image:Абылайхан ескеркіші.jpg|thumb|Абылайхан даңғылындағы Абылайхан ескерткіші]]
[[Image:Абылайхан ескеркіші.jpg|thumb|Абылайхан даңғылындағы Абылайхан ескерткіші]]


'''Абылай хан даңғылы''' - [[Алматы қаласы]]ндағы орталық көшелердің бірі. Даңғыл қаланың [[Алмалы ауданы|Алмалы]] және [[Жетісу ауданы|Жетісу аудандарында]] орналасқан. Ол солтүстіктен оңтүстікке қарай [[Райымбек батыр даңғылы (Алматы)|Райымбек батыр даңғылы]]нан төменірек орналасқан [[Алматы-2 теміржол бекеті]]нен басталып [[Абай даңғылы]]нда орналасқан [[Ұлттық кітапхана]] ғимаратына барып тіреледі. Даңғылдың ұзындығы - 4200 метр. Алматы қаласы әкімінің 23.10.1991 күнгі № 15/398 шешімімен даңғылға қазақтың ұлы ханы, мемлекет қайраткері [[Абылай хан|Абылай ханның]] есімі берілген. Даңғыл екі бағытты жол болып есептеледі.
'''Абылай хан даңғылы''' - [[Алматы қаласы]]ндағы орталық көшелердің бірі. Даңғыл қаланың [[Алмалы ауданы|Алмалы]] және [[Жетісу ауданы|Жетісу аудандарында]] орналасқан. Ол солтүстіктен оңтүстікке қарай [[Райымбек батыр даңғылы (Алматы)|Райымбек батыр даңғылы]]нан төменірек орналасқан [[Алматы-2 теміржол бекеті]]нен басталып [[Абай даңғылы]]нда орналасқан [[Ұлттық кітапхана]] ғимаратына барып тіреледі. Даңғылдың ұзындығы - 4200 метр. Алматы қаласы әкімінің 23.10.1991 күнгі № 15/398 шешімімен даңғылға қазақтың ұлы ханы, мемлекет қайраткері [[Абылай хан]]ның есімі берілген. Даңғыл екі бағытты жол болып есептеледі.


== Тарихы ==
== Тарихы ==
Абылай хан даңғылы бұрын Коммунистік проспект деп аталды. Ал оның алдында Вокзал, Сталин және Старокладбищенская деп аталатын. Даңғыл 1935-37 жылдары көшенің батыс жағында үш халық комиссариатының ғимараттары салынған кезден пайда бола бастады. Алматы қаласы астана болған кезеңде даңғыл бойында ҚазССР Үкімет үйі, Қазақстан КП Алматы обкомы, Халық депутатттары Советінің облыстық және қалалық атқару комитеттері, Денсаулық сақтау, Ет және сүт өнеркәсібі, Сауда, Қаржы Ауылшаруашылық министрліктері, Қазақстан Жазушылар одағы, ҚазТАГ, ҚазССР халықтық бақылау комитеті, Орыс драма театры, Алматы рестораны, Астаналық гастраномы орналасқан болатын. Бұрынғы Үкімет үйінің солтүстік жағындағы әскери-ревкомның үйі болған жерде мемориалды ескерткіг белгі қойылған, мұнда 1918 жылдың 3 наурызына қараған түнде Верныйда Совет үкіметі орнағаны жарияланған болатын<ref> ["Алматы" энциклопедиялық анықтама, Алматы қаласы, "Қазақ Совет энциклопедиясының" Бас редакциясы, Бас редактор - М.Қ.Қозыбаев, 1983 жыл] </ref>.
Абылай хан даңғылы бұрын Коммунистік проспект деп аталды. Ал оның алдында Вокзал, Сталин және Старокладбищенская деп аталатын. Даңғыл 1935-37 жылдары көшенің батыс жағында үш халық комиссариатының ғимараттары салынған кезден пайда бола бастады. Алматы қаласы астана болған кезеңде даңғыл бойында ҚазССР Үкімет үйі, Қазақстан КП Алматы обкомы, Халық депутатттары Советінің облыстық және қалалық атқару комитеттері, Денсаулық сақтау, Ет және сүт өнеркәсібі, Сауда, Қаржы Ауылшаруашылық министрліктері, Қазақстан Жазушылар одағы, ҚазТАГ, ҚазССР халықтық бақылау комитеті, Орыс драма театры, Алматы рестораны, Астаналық гастраномы орналасқан болатын. Бұрынғы Үкімет үйінің солтүстік жағындағы әскери-ревкомның үйі болған жерде мемориалды ескерткіг белгі қойылған, мұнда 1918 жылдың 3 наурызына қараған түнде Верныйда Совет үкіметі орнағаны жарияланған болатын<ref>["Алматы" энциклопедиялық анықтама, Алматы қаласы, "Қазақ Совет энциклопедиясының" Бас редакциясы, Бас редактор - М.Қ.Қозыбаев, 1983 жыл]</ref>.
== Ескерткіштер ==
== Ескерткіштер ==
Абылай хан даңғылы қаланың орталығында орналасқандықтан оның бойында көптеген өнер ордалары және архитектуралық ескерткіш ретінде танылған ғимараттар орналасқан.
Абылай хан даңғылы қаланың орталығында орналасқандықтан оның бойында көптеген өнер ордалары және архитектуралық ескерткіш ретінде танылған ғимараттар орналасқан.


'''Тарихи ғимараттар'''
'''Тарихи ғимараттар'''
19-жол: 19-жол:
# Ю.Лермонтов атындағы орыс драма театры
# Ю.Лермонтов атындағы орыс драма театры
# Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы
# Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы
# Парк
# Парк


'''Ескерткіштер:'''
'''Ескерткіштер:'''
# [[Абылай хан ескерткіші]] (Мүсінші:[[Баймағамбетов Сұлтан Біржанұлы|С.Баймағамбетов]], [[Ералиев|С.Ералиев]], 2000 жылы);
# [[Абылай хан ескерткіші]] (Мүсінші:[[Баймағамбетов Сұлтан Біржанұлы|С.Баймағамбетов]], [[Ералиев|С.Ералиев]], 2000 жылы);
# [[Амангелді Иманов ескерткіші]] (1947 жылы Мүсінші: [[Сарыджа|Х.Б. Сарыджа]]) орнатылған.<ref> Алматы көшелері. Анықтамалық энциклопедия. – Адматы: “ИП Волошин” баспасы, 2009. ISBN 978-601-7157-18-0</ref>
# [[Амангелді Иманов ескерткіші]] (1947 жылы Мүсінші: [[Сарыджа|Х.Б. Сарыджа]]) орнатылған.<ref>Алматы көшелері. Анықтамалық энциклопедия. – Алматы: “ИП Волошин” баспасы, 2009. ISBN 978-601-7157-18-0</ref>



==== Абылай даңғылында орналасқан мекемелер тізімі ====
==== Абылай даңғылында орналасқан мекемелер тізімі ====



== Дереккөздер ==
== Дереккөздер ==

14:12, 2014 ж. мамырдың 31 кезіндегі нұсқа

Абылайхан даңғылындағы Абылайхан ескерткіші

Абылай хан даңғылы - Алматы қаласындағы орталық көшелердің бірі. Даңғыл қаланың Алмалы және Жетісу аудандарында орналасқан. Ол солтүстіктен оңтүстікке қарай Райымбек батыр даңғылынан төменірек орналасқан Алматы-2 теміржол бекетінен басталып Абай даңғылында орналасқан Ұлттық кітапхана ғимаратына барып тіреледі. Даңғылдың ұзындығы - 4200 метр. Алматы қаласы әкімінің 23.10.1991 күнгі № 15/398 шешімімен даңғылға қазақтың ұлы ханы, мемлекет қайраткері Абылай ханның есімі берілген. Даңғыл екі бағытты жол болып есептеледі.

Тарихы

Абылай хан даңғылы бұрын Коммунистік проспект деп аталды. Ал оның алдында Вокзал, Сталин және Старокладбищенская деп аталатын. Даңғыл 1935-37 жылдары көшенің батыс жағында үш халық комиссариатының ғимараттары салынған кезден пайда бола бастады. Алматы қаласы астана болған кезеңде даңғыл бойында ҚазССР Үкімет үйі, Қазақстан КП Алматы обкомы, Халық депутатттары Советінің облыстық және қалалық атқару комитеттері, Денсаулық сақтау, Ет және сүт өнеркәсібі, Сауда, Қаржы Ауылшаруашылық министрліктері, Қазақстан Жазушылар одағы, ҚазТАГ, ҚазССР халықтық бақылау комитеті, Орыс драма театры, Алматы рестораны, Астаналық гастраномы орналасқан болатын. Бұрынғы Үкімет үйінің солтүстік жағындағы әскери-ревкомның үйі болған жерде мемориалды ескерткіг белгі қойылған, мұнда 1918 жылдың 3 наурызына қараған түнде Верныйда Совет үкіметі орнағаны жарияланған болатын[1].

Ескерткіштер

Абылай хан даңғылы қаланың орталығында орналасқандықтан оның бойында көптеген өнер ордалары және архитектуралық ескерткіш ретінде танылған ғимараттар орналасқан.

Тарихи ғимараттар

  1. Ғ.Мүсірепов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық балалар мен жасөспірімдер театры (1950 жылы Сәулетшілер: А.Леппик, Н.Рипинский, В.Кацев, Б.Тютин);
  2. Балалар әлемі
  3. Қазақстан Жазушылар Одағының үйі (1956 жылы Сәулетші: А.Леппик);
  4. Құрманғазы атындағы Қазақ Ұлттық консерваториясы.
  5. Қазақ ССР Жоғары кеңесінің ғимараты (Қазақ-британ техникалық университеті)
  6. Орталық әмбебап дүкен (Заңғар сауда үйі)
  7. Столичный дүкені
  8. Ю.Лермонтов атындағы орыс драма театры
  9. Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы
  10. Парк

Ескерткіштер:

  1. Абылай хан ескерткіші (Мүсінші:С.Баймағамбетов, С.Ералиев, 2000 жылы);
  2. Амангелді Иманов ескерткіші (1947 жылы Мүсінші: Х.Б. Сарыджа) орнатылған.[2]

Абылай даңғылында орналасқан мекемелер тізімі

Дереккөздер

  1. ↑ ["Алматы" энциклопедиялық анықтама, Алматы қаласы, "Қазақ Совет энциклопедиясының" Бас редакциясы, Бас редактор - М.Қ.Қозыбаев, 1983 жыл]
  2. ↑ Алматы көшелері. Анықтамалық энциклопедия. – Алматы: “ИП Волошин” баспасы, 2009. ISBN 978-601-7157-18-0
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Абылай_хан_даңғылы_(Алматы)&oldid=2122360» бетінен алынған