АҚШ президенті: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
29-жол: | 29-жол: | ||
== Өкілеттікті аяқтау == |
== Өкілеттікті аяқтау == |
||
[[File:VOA News in Russian 2013-01-16 - U. S. Presidents in Retirement.ogv|thumb|right|250px| |
[[File:VOA News in Russian 2013-01-16 - U. S. Presidents in Retirement.ogv|thumb|right|250px|Бұрынғы АҚШ президенттері туралы бейнежариялама.]] |
||
Келесі: |
Келесі: |
||
# Өкілеттік мерзімнің аяқталуы |
# Өкілеттік мерзімнің аяқталуы — жиі кездесетін жағдай.. |
||
# |
# Қайтыс болуы; төрт президент — [[Уильям Генри Гаррисон|У. Гаррисон]], [[Закари Тейлор|Тейлор]], [[Уоррен Гардинг|Гардинг]] және [[Франклин Делано Рузвельт|Ф. Рузвельт]] өз өлімімен лауазымында қайтыс болған, төртеуі — [[Авраам Линкольн|Линкольн]], [[Джеймс Гарфилд|Гарфилд]], [[Уильям Мак-Кинли|Мак-Кинли]] және [[Джон Фицджеральд Кеннеди|Кеннеди]] — өлтірілгені. |
||
# Өз еркімен лауазымнан кету. Бұл әрекетті тек [[Ричард Никсон]] қолданған ([[Уотергейт]]). |
# Өз еркімен лауазымнан кету. Бұл әрекетті тек [[Ричард Никсон]] қолданған ([[Уотергейт]]). |
||
# Президент мемлекеттік опасыздық жасап, жемқорлық үстінде ұсталып және тағды да басқа қылмыс жасап сотталған жағдайда қызметінен аластатылады. |
# Президент мемлекеттік опасыздық жасап, жемқорлық үстінде ұсталып және тағды да басқа қылмыс жасап сотталған жағдайда қызметінен аластатылады. Әзірге әлі мұндай жағдай кездескен жоқ, бірақ 3 импичмент әрекеті болған: [[1868 жыл]]ы [[Эндрю Джонсон]]ның, [[1974 жыл]]ы [[Ричард Никсон]]ның және [[1998 жыл]]ы [[Билл Клинтон]]ның. |
||
== Президенттер әулеті == |
== Президенттер әулеті == |
17:23, 2015 ж. қаңтардың 24 кезіндегі нұсқа
АҚШ президенті — АҚШ атқару билігінің, сондай-ақ мемлекеттің басшысы. АҚШ әскерінің және флотының бас қолбасшысы. Заң жобалардағы (билли) вето құқыққа ие. Лауазым 1781 жылы Конституциялық конвентте (жиналыс) қабылданған, АҚШ Конституциясымен[1] енгізілген. Бірінші президент болып 1789 жылы Джордж Вашингтон тағайындалды. Оның бұл лауазымды иеленгеніне дейін «президент» атауы «Құрлықтық конгресстің президенті» деген тіркеспен қолданылған.
Қазіргі таңда АҚШ президенті — Барак Обама. Ресми түрде 44—АҚШ президенті, лауазымды 2009 жылдың 20 қаңтарында иеленді.
Өкілеттікті аяқтау
Келесі:
- Өкілеттік мерзімнің аяқталуы — жиі кездесетін жағдай..
- Қайтыс болуы; төрт президент — У. Гаррисон, Тейлор, Гардинг және Ф. Рузвельт өз өлімімен лауазымында қайтыс болған, төртеуі — Линкольн, Гарфилд, Мак-Кинли және Кеннеди — өлтірілгені.
- Өз еркімен лауазымнан кету. Бұл әрекетті тек Ричард Никсон қолданған (Уотергейт).
- Президент мемлекеттік опасыздық жасап, жемқорлық үстінде ұсталып және тағды да басқа қылмыс жасап сотталған жағдайда қызметінен аластатылады. Әзірге әлі мұндай жағдай кездескен жоқ, бірақ 3 импичмент әрекеті болған: 1868 жылы Эндрю Джонсонның, 1974 жылы Ричард Никсонның және 1998 жылы Билл Клинтонның.
Президенттер әулеті
Үш президент өзі ізашарларының ұрпағы болған:
- Джон К. Адамс — Джон Адамстың ұлы.
- Бенджамин Гаррисон — Уильям Генри Гаррисонның немересі.
- Джордж Буш-кіші — Джордж Буш-үлкеннің ұлы.
Джордж Буш-үлкеннің әйелі және Джордж Буш-кішінің анасы Барбара Буш 14—АҚШ президенті Франклин Пирстің алыс туысқаны.
Сондай-ақ, Франклин Д. Рузвельт — Теодор Рузвельттің алыс туысқаны (бұдан бөлек ол оның немере қарындасы Элеонораға үйленген. Үлгі:АҚШ президенттері